ХЬЭСЭН ЦIЫКIУ

Iуэтэж

- Алло, кIуэдахэр къыщагъуэтыж IуэхущIапIэра сыздэпсэлъар? - щIэупщIащ сабий макъ.

- Аращ, тIасэ. Зыгуэр пфIэкIуэда? - къыжриIащ зи ныбжь хэкIуэта цIыхубзым.

- СфIэкIуэдащ... Си анэр... Згъуэтыжкъыми, фи деж щыIэу пIэрэ? - къыдришеящ сабийм.

- Сыт хуэдэу уи анэр зэрыщытыр? - щIэупщIащ цIыхубзыр.

- Сэ си анэр дахэщ, цIыхуфIщ икIи IэфIу мэпщафIэ, - жиIащ сабийм.

- Си тIасэ, дыгъуасэ апхуэдэ къэкIуащ мыбы. Умыгузавэ, къызэрыплъыхъуэр жетIэжынщ. Уэ езыр дэнэ уздэщыIэр?

- Сабий унэм.

- Уи анэр нэдгъэкIуэжынщ. Иджыпсту уи ныбжьэгъу цIыкIухэм яхыхьэж, - жиIэри цIыхубзым телефон трубкэр трилъхьэжащ.

* * *

Хьэсэн шэджагъуэ жей ищIри къэушауэ «сыкъэтэджын хьэмэрэ иджыри си жейм пысщэн», - жиIэу зигъафIэу хэлъу и анэр къыщIыхьащ.

- Къэтэдж, си нэху цIыкIу, дэлэн пхуэзгъэжьащ, уэ зэрыпфIэфIым хуэдэу, - жиIэри къеджащ.

- Мамэ, мамэ, си мамэ дыщэ, - жиIэри щIалэ цIыкIур къыщылъэтри, и анэм IэплIэ хуищIащ.

Абы хэту, и макъым къигъэщтэжри, сабийр къызэщыуащ…

Жэщ къэскIэ апхуэдэ пщIыхьэпэ дахэхэм епщIыхьырт Хьэсэн.

Нэщхъей къэхъуауэ, Хьэсэн и щхьэнтэ лъабжьэм кIэщIэIэбэри цIыхубз сурэт къыкIэщIихащ. Зыкъом щIат а сурэтыр пщIантIэ гъуэгум телъу къызэригъуэтрэ. Абы лъандэрэ Хьэсэн ар и пIэщхьагъ лъабжьэм щихъумэрт. Ар и анэр арауэ, куэд мыщIэу хуэзэну къыщыхъурт. ЗигъэкIэрахъуэурэ пIэм зы тэлайкIэ хэлъауэ, сурэтыр зэриIыгъыуи, Iурихыжащ.

Сабий унэм и унафэщI Хьэмдэхъу Анжелэ пщэдджыжь къэс сабийхэр зыщIэлъ пэшхэм щIыхьэрти, дэтхэнэ зыми щабэу Iэ ядилъэурэ къигъэушырт. Хьэсэн и пIэм щыбгъэдыхьэм, абы къилъэгъуащ щIалэ цIыкIум жэщым иIыгъа сурэтыр. Ар къыIэпыщIэхуауэ щIым щылът.

- Хьэсэн, си щIалэ цIыкIу, дэнэ къипха мы сурэтыр? - щIэупщIащ Анжелэ.

- ПщIантIэм дэлъу къэзгъуэтауэ щытащ, - жэуап къритыжащ сабийм.

- Мыр уи хэт-тIэ, тIасэ? - щIэупщIащ бзылъхугъэр.

- Си анэращ, - жиIащ щIалэ цIыкIум.

Анжелэ къицIыхужат а сурэтым ит цIыхубзыр. Япэ дыдэ илъэс ипэкIэ ар къэкIуауэ щытат я деж, щIалэгъуалэ гуп и гъусэу сабийхэр зыщыгуфIыкIын хьэпшыпхэр къахьри. Абы иужькIэ къытригъэзэжат сабий къыIихыну и мураду. Зыхуеину тхылъымпIэхэр псори тэмэму зэригъэпэщат, ауэ щхьэгъусэ зэримыIэм къыхэкIыу сабий иратын ядатэкъым.

Барий Оксанэ илъэс щэщIрэ плIым ит бзылъхугъэ зэкIужт, зэи дэкIуатэкъым, и адэ-анэр пасэу фIэкIуэдат, и дэлъху закъуэр унагъуэу Москва дэст. Илъэсым зэ къэкIуэжырт и шыпхъум деж. Оксани гъэмахуэм иригъэхьэлIэрти, и дэлъхум деж мазэкIэ зыщигъэпсэхурт.

Иужьу щыщыIам сабий къыIихыну мурад зэриIэр и дэлъхумрэ и нысэмрэ яжриIат. Ауэ и дэлъхум япэщIыкIэ къыхуидатэкъым: «Хэт и сабий къэпщтэнур? И адэ-анэр хэтми умыщIэу. УщIалэщ, иджыри уи насып зыхэлъым урихьэлIэнщ», - жиIэри. ИужькIэ иригъэжьэжыну аэропортым щишэжам къыжриIащ: «Си шыпхъу, сэ нэхъ къэсщтэнут щхьэгъусэ зэбгъэгъуэтрэ фи сабий зэдэфпIыжамэ. Ауэ апхуэдэ Iуэху уигу къыщыкIакIэ, пIэщIэзудыну сыхуейкъым. Узэрынэсыжу уи мурадым иужь ихьэ, дэри мыгувэу дынэкIуэжынщи, Iуэхур бдэтIыгъынщ».

Оксанэ и дэлъхум и псалъэхэм дамэ къытрагъэкIауэ къыщыхъуащ. И зэманыр къыщысым, гуфIэгъуэр и нэгум кърихыу кхъухьлъатэм къитIысхьэжащ. И гъунэгъу тIысыпIэм щыс зэадэзэпхъум гуапэу сэлам ярихри, зэдэуэршэрурэ къэкIуэжахэщ.

Сыхьэт пщыкIузым нэсауэ Сабий унэм и унафэщIым и кабинетыбжэм зыгуэр къытеуIуащ.

- КъыщIыхьэ, - жиIащ абы.

- Уи махуэ фIыуэ, Анжелэ, - жиIэри пэшым къыщIыхьащ бзылъхугъэ нэфIэгуфIэ.

- Къеблагъэ, Оксанэ. КъэтIыс. Дауэ ущыт? Сытхэр уи хъыбар? - къыхуэкIуар къицIыхужауэ пежьащ абы Сабий унэм и унафэщIыр.

- Си Iуэхухэр фIы дыдэщ, Анжелэ. Си гъащIэм зихъуэжащ фIы лъэныкъуэкIэ. Унагъуэ дахэ сиIэщ. Москва си дэлъхум и деж сыщыIауэ сыкъыщыкIуэжым, кхъухьлъатэм дыщызэрыцIыхуащ. Дызэпсэлъэн щIэддзэри, нэхъ гъунэгъуу дызэрыцIыхуащ. Мурат илъэс куэдкIэ Москва дэсащ. Щхьэгъусэ хуэхъуари абы щызригъэцIыхуауэ щытат. Илъэс зы-тIущкIэ зыбгъэдэсахэщ сабий ямыIэу. ИужькIэ сабий дыгъэ ягъуэтащ. Ахэр апхуэдизкIэ абы щыгуфIыкIати, мы дунейм насыпу щыIэр а тIум къатещэщауэ къащыхъуат. Ауэ кIэщт а насыпыр. Сабий зэраIэрэ мазитху фIэкIа мыхъуу цIыхубзыр дунейм ехыжащ. Мурат сыт хуэдизу ар къытемыхьэлъами, сабийм щхьэкIэ адэкIэ зэрыпсэун хуейр къыгурыIуэрт. Сабийр зыхуей хуэгъэзэнымкIэ и анэр къыдэIэпыкъуну щыжиIэм, абы къигъэзэжащ. Зэманыр псынщIэ дыдэу макIуэ. Камилэ цIыкIуи мы гъэм школым кIуащ. Сэ сащыхуэзам Москва дэс и анэшхуэм деж щыIауэ къэкIуэжхэу арат. Абы щыгъуэм занщIэу сабийр сигу къыдыхьат…. Мазищ дэкIри, хьэгъуэлIыгъуэ тщIащ. Си гугъэнтэкъым апхуэдэу си насып срихьэлIэжыну. Иджы щхьэгъуси пхъуи сиIэщ.

Анжелэ гуфIат Оксанэ и насыпыр зэрызэтеувам щхьэкIэ, ауэ пщэдджыжьым Хьэсэн иIыгъа сурэтыр къыщищIэжым, нэщхъей къэхъуащ. Абы дэтхэнэ сабийри фIы дыдэу илъагъурт езым ейм хуэдэу, псоми унагъуэ дахэкIэ яхуэхъуапсэрт. «Иджы Оксанэ унагъуэ щигъуэтакIэ, сабий къыIихын муради иIэж хъункъым», - жиIэри и гум щIыIэ-щIыIэу къилъэдащ.

- Анжелэ, - абы и гупсысэхэр зэпиуду къыпищащ Оксанэ, - сэ мыбы сыкъэкIуауэ щытащ сабий щхьэкIэ, ауэ унагъуэ сызэримыIэм къыхэкIкIэ къызататэкъым. Мис иджы аргуэру къытезгъэзэжащ. Сыхуейт сабий си гъусэу сыщIэкIыжыну.

- Уи щхьэгъусэм сыт жиIэр абы теухуауэ? - нэщхъыфIэ къэхъужауэ щIэупщIащ ар.

- ДыщызэрыцIыхуам щыгъуэ жесIауэ щытат апхуэдэ мурад сызэриIэр. Абы щыгъуэм къыздиIыгъащ, ауэ иужькIэ дытепсэлъыхьыжатэкъым. Иджы зы тхьэмахуэ ипэкIэ «Уи мурадым ухущIегъуэжа, зыри жыпIэжкъыми?» - щыжиIэм, сымыгъэгувэу Iуэхум иужь сихьащ. Мис иджы нобэ дыкъэкIуащ. Муратрэ Камилэрэ машинэм къыщызожьэ.

- Ар сыту гуфIэгъуэшхуэ! НакIуэ-тIэ сабийхэм я деж, - щыжиIэм Хьэсэн цIыкIу игу къэкIыжащ икIи Iуэхур зыIутыр Оксанэ жриIащ. - Нышэдибэ сабийхэр къэзгъэушыну я пэшым сыщыщIыхьам, ди Хьэсэн цIыкIу и пIэм деж сурэт щылъу слъэгъуат. А сурэтым итыр уэрат, щIыбым къыщигъуэтауэ жиIащ. «Мыр уи хэт?» - жысIэу сыщеупщIым, «Ар си анэращ», - къызжиIащ.

Оксанэ и нэпсхэр къызэпижыхьащ. КъищIэжат абы Хьэсэн цIыкIур, нэхъапэкIэ къыщыкIуам а сабийм гу лъитат.

- Анжелэ, хъунумэ, а сабийр иджыпсту къысхуегъашэ, - жиIэри елъэIуащ. Дакъикъитху нэхъ дэмыкIыу Хьэсэн бжэм къыIууващ. ТIэкIу Iэнкуну щыта иужь, сурэтым ит цIыхубзыр къицIыхужри, къыбгъэдэлъэдащ Оксанэ:

- Мамэ, мамэ, си мамэ дахэ, сыту фIыуэ укъэкIуа. Сыпшэжыну ара? - жиIэу.

Оксанэ и нэпсхэр къыщIэжащ, зригъэзыхри сабийм IэплIэ, ба хуищIащ.

- НтIэ, си тIасэ, усшэжынущ ди унэм. ЩIыбым уи адэмрэ уи шыпхъу цIыкIумрэ къыщыдожьэ, - щыжиIэм, и анэм и Iэпэр иубыдри къыщIэкIащ. ЩIыбым дэт и ныбжьэгъу цIыкIухэм сэлам ярихыжри, Оксанэ и гъусэу къапежьа Муратрэ Камилэрэ дежкIэ иунэтIащ.