КъБР-м и Парламентым Мэкъумэш IуэхухэмкIэ, щIыуэпсыр къэгъэсэбэпынымкIэ, экологиемрэ дыкъэзыухъуреихь дунейр хъумэнымкIэ и комитетым иджыблагъэ иригъэкIуэкIа зэIущIэм щытепсэлъыхьащ Къэбэрдей-Балъкъэрым Iэщ гъэхъуным зэрызыщрагъэужьым.
Абы хэтащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщIым и къуэдзэ Жанатаев Сэлим, КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я лIыкIуэу КъБР-м и Парламентымрэ суд IуэхущIапIэхэмрэ щыIэ ДыщэкI Мадинэ, депутатхэр, министерствэхэм, щIыпIэ унафэр зехьэнымкIэ IэнатIэхэм я лIыкIуэхэр.
ЗэIущIэр къыщызэIуихым КъБР-м и Парламентым Мэкъумэш IуэхухэмкIэ, щIыуэпсыр къэгъэсэбэпынымкIэ, экологиемрэ дыкъэзыухъуреихь дунейр хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщI ТекIушэ Артур къыхигъэщащ республикэм и мэкъумэш IэнатIэм Iэщ гъэхъуным мыхьэнэшхуэ зэрыщиIэр.
- Мы Iуэхум зегъэужьыныр къалэн нэхъыщхьэ дыдэхэм ящыщу къыщыгъэлъэгъуащ УФ-м мэкъумэш IэнатIэр щегъэфIэкIуэнымрэ абы къыщIигъэкIыр зэращэ Iэмалхэмрэ теухуауэ щыIэ къэрал программэм. Абы къыщыгъэлъэгъуам тету зэрадэIэпыкъум и фIыгъэкIэ, иужьрей илъэситхум кIуэ пэтми хохъуэ зи гугъу тщIы IэнатIэм къит хъерым. КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек Парламентым Зэрызыхуигъазэм къызэрыщыхигъэщащи, къыщIэдгъэкI лым хэдгъэхъуэн хуейщ тонн мини 130-м нэсу, - жиIащ къэпсэлъам.
КъБР-м мэкъумэш IэнатIэмкIэ и министрым и къуэдзэ Шэт МэчрэIил зэIущIэм къыщызэщIикъуэжащ зэлэжьахэмрэ къайхъулIахэмрэ. Абы зэрыжиIамкIэ, Iэщ зыгъэхъухэм лыуэ яхуэщэр процент 25,4-кIэ хэхъуащ иужьрей илъэситхум.
2023 гъэми мы IэнатIэм и Iуэхухэр ефIакIуэу йокIуэкI: мэкъумэшым елэжьхэм псоми къыщIагъэкI лым, шэм, джэдыкIэм я бжыгъэм хэхъуащ. Илъэсым и мазибгъум къызэрапщытэжамкIэ, Iэщрэ джэдкъазу лы тонн мин 80 къалэжьащ, шэуэ - тонн мин 399-рэ, джэдыкIэу - мелуани 165-рэ.
Шэтыр къытеувыIащ мэкъумэш IуэхущIапIэхэм, хьэрычэтыщIэхэм, цIыхухэм къыщIагъэкIхэми. ЛыхэкIхэм щыщу процент 46,5-м щIигъур джэдкъазырщ зыIыгъыр. Iэщышхуэм - процент 42-рэ, бжэнымрэ мэлымрэ - проценти 9-м нэблагъэ, кхъуэмрэ нэгъуэщI лыхэкIхэмрэ - проценти 2-м щIигъу яIыгъщ. 2023 гъэм жэпуэгъуэм и 1-м ирихьэлIэу къызэрапщытамкIэ, Iэщышхуэм и щхьэ бжыгъэр мин 272-м щIрагъэгъуащ. КъищынэмыщIауэ, Къэбэрдей-Балъкъэрым иужьрей илъэсхэм нэхъыбэ щащIащ Iэщ лъэпкъыфIхэм я бжыгъэр. Абы елэжьу мы зэманым республикэм IуэхущIапIэ 22-рэ итщ. Къэбгъэлъагъуэмэ, 2023 гъэм и пэщIэдзэм Iэщ лъэпкъыфIхэм я бжыгъэр мин 28,9-рэ хъуащ.
Къэпсэлъам къыхигъэщащ къэрал дэIэпыкъуныгъэхэм я фIыгъэкIэ Iэщ гъэхъуным щIыналъэм зэрызыщиужьыр. Апхуэдэу федеральнэ ахъшэу дызэрыт илъэсым КъБР-м и бюджетым къыIэрыхьэнущ сом мелуан 395,7-рэ. Мазибгъу блэкIам IэнатIэм и лэжьакIуэхэм зыщIагъэкъуащ сом мелуан 252-м нэскIэ.
Шэтым зэрыжиIамкIэ, лыхэкIкIэ, шэкIэ, джэдыкIэкIэ республикэм къелэжьыжыф езыр зыхуеинум хуэдиз, къыщIагъэкIыр нэхъыбэ зэращIынум и мызакъуэуи, щIыналъэм щолIалIэ абыхэм я фIагъми. Iэщ гъэхъуным я щIыпIэхэм зэрыщелэжьым теухуауэ зэIущIэм къыщыпсэлъащ Шэрэдж районым и щIыпIэ администрацэм и Iэтащхьэ Кульбаев Алан, Дзэлыкъуэ районым и щIыпIэ администрацэм мэкъумэш IэнатIэмкIэ и къудамэм и унафэщI Бэрзэдж Рэмэзан, Бахъсэн районым и щIыпIэ администрацэм мэкъумэш IэнатIэмкIэ и управленэм и IэщIагъэлI нэхъыщхьэ Шыбзыхъуэ Заур, Лэскэн районым и щIыпIэ администрацэм мэкъумэш IэнатIэмкIэ и управленэм и унафэщI Бырсекъуэ Амурбэч сымэ.
КъБР-м и Парламентым Мэкъумэш IуэхухэмкIэ, щIыуэпсыр къэгъэсэбэпынымкIэ, экологиемрэ дыкъэзыухъуреихь дунейр хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщIым и къуэдзэ Щхьэгъэпсо Сэфарбий тепсэлъыхьащ Iэщ гъэхъуным теухуауэ щыIэ гугъуехь зыбжанэм я хэкIыпIэу илъагъухэм.
Апхуэдэуи депутатхэр тепсэлъыхьащ республикэм мэлрэ вырэ щыгъэхъуным зэрызрагъэужь хъуну щIыкIэм, къущхьэхъу хъупIэхэм гъуэгу екIуэлIапIэхэр зыхуей щыхуэгъэзэным, IэщIагъэлIхэр гъэхьэзырыным, зэран зыпылъ удзыжьхэр гъэкIуэдыным, нэгъуэщIхэми зэрелэжьым.
ЗэIущIэм щыжаIахэр къэлъытауэ, Iуэхугъуэ пыухыкIахэр ягъэбелджылащ.