Абы дегъэпIейтей

IифтIар хьэмэ хэщхьэж?

ЦIыхум и щхьэм къихьэ гупсысэр зэримыгъэзахуэ щIыкIэ интернет напэкIуэцIхэм нос дызэрыт зэманым. ЕпIэщIэкIыу псалъэ мыхъумыщIэ зыIэщIэкIхэр мымащIэ пэтми, хъыбарыбэ зэпыщIапIэхэм щхьэж и еплъыкIэр утыку кърихьэну Iэмал ирет, апщIондэху нэхъыфIри нэхъ наIуэ къохъу. Апхуэдэ «къэгубжьыкIэ щхьэпэхэм» я щапхъэу жыпIэ хъунущ иджыблагъэ телеграмым къыщыхъея зэдауэм къежьапIэ хуэхъуа гупсысэр. 

Ди къалэнхэр дыухакъым

Рэмэдан мазэр ирахьэкIыху зыхалъхьа хьэлыфIхэм къытенэным, зэман лъапIэм къащта дуней тетыкIэм емыпцIыжыным жэмыхьэтыр къыхуреджэ Шэджэм ЕтIуанэм дэт мэжджытым и Iимам ХъуэкIуэн Арсен. 

Зыгъэгуси зыщыгъэтхъу

Маршруткэм дисщ. Маршруткэр зищIысыр фщIэрэ? ЦIыху зыбжанэ зэрыхуэ автобус жьей е таксиишхуэ, сытми, лъэсхэр щыпIащIэм деж зэрызекIуэ мотор гуимэ, «шофёркIэ» зэджэ цIыхухъу тэмакъкIыхь и гублащхьэ-дэсу. «КъэгъэувыIэ» жаIэху къэмыгубжьхэр телефонкIэ уэршэрхэр зэхамыхын папщIэ уэрэд дэзышейхэм хуэдизыбзэ мэхъу. Ашэмэз и сыринэм уIэщIэкIыну Iэмал щыIэххэкъым: гъуэгупщIэ зэпта шыгухум узэригъэтыншым къыдэкIуэу уи щэнхабзэ къэухьым зригъэужьыныр псапэу къелъытэ.

Дэнэ фи газетыр къыщытщэхунур?

«Адыгэ псалъэр» щащэ щIыпIэу Налшык дэтыр Пушкиным и цIэр зезыхьэ уэрамым тет тыкуэн цIыкIум и закъуэщ. «Дэнэ фи газетыр къыщытщэхунур?» - жаIэу зыкъытхуэзыгъазэ щIэджыкIакIуэхэм яжетIэр фщIэрэ? «Тевдзэ! Ящэркъым!» Ауэ газетым Iэ тебдзэн ипэкIэ, абы уIуплъэну Iэмал уиIэн хуейщ. Зы къыдэкIыгъуэр щIамыгъэлъапIэри аращ, зыбжанэрэ къэпщэхуа нэужь, тебдзэным утригъэгушхуапхъэу. 

Таурыхъым хуокIуэж

Абы дегъэпIейтей

ЩIыуэпсым зэраныгъэ къыхуэзыхь пкъыгъуэхэр гъэмэщIэным е  абыхэм я къыщIэгъэкIыныр зэпыгъэуным теухуауэ дуней псом щекIуэкI псалъэмакъхэр нэхъ кIащхъэ хъуркъым, нэхъ гъэщIэгъуэныжыращи, зы хэкIыпIэ пыухыкIам къыщызэтеувыIауэ тети зэкIэ къахэкIыркъым.

Къэрал 70-м нэблагъэм пластикым къыхэщIыкIа пакетхэр къыщыщIагъэкIыжыркъым. АтIэ сыт абы и пIэм къиувэну дызыпагъаплъэр?

Испы унэхэр

КъухьэпIэ Кавказымрэ Абхъазымрэ я бгылъэ щIыпIэхэм куэду ущрохьэлIэ мывэ джей пIащIэхэм къыхэщIыкIа испы унэхэм (дольменхэм). Ахэр я щIэинщ пасэрей адыгэ-абхъаз лъэпкъыу илъэс мини 5 ипэкIэ псэуахэм.

Япэ дыдэу щIэныгъэлIхэм испы унэхэр хы ФIыцIэ Iуфэрщ къыщагъуэтар. Абы занщIэу гулъытэшхуэ хуащIащ икIи къэрал зэмылIэужьыгъуэхэм щыщ щIэныгъэрылажьэхэм яджыну хуежьащ. Псалъэм къыдэкIуэу жытIэмэ, Кавказыр сыт щыгъуи я плъапIэт хамэ къэрал щIэныгъэлIхэмрэ дунеяплъэ къэзыкIухьхэмрэ, нэгъуэщI щIыпIэ щумылъагъуну телъыджэ куэд а щIыналъэм ущыIущIэну къалъытэрти.

ДжэдыкIэщIэ къыщIагъэкI

 Илъэс блэкIам и иужьрей махуэхэм джэдыкIэм и уасэр дэуеяуэ щытащ. ИлъэсыщIэ махуэшхуэр зэрыгъунэгъум и мызакъуэу, абы щхьэусыгъуэ иIэт - къэралым джэдыкIэр къемэщIэкIырт. Махуэ зыбжанэ дэкIри, ахэр Тыркум кърашын щIадзащ. Ауэ иджы цIыхухэр зыгъэпIейтейр нэгъуэщI Iуэхущ: Китайм джэдыкIэ нэпцI къыщагупсысащ. 

Лъэпкъыр лъэпкъ зыщIыжыр щIэныгъэлIырщ

            Алыхьталэм и нэфI лъэпкъым зэрыщыхуар кърипщIэну зы нэщэнэ щыIэщ: щIэныгъэм хуэщIахэр нэхъыбэ мэхъу. Кавказ Ищхъэрэ ислъам университетым и егъэджакIуэ нэхъыжь, «Мансур» мэжджытым и Iимам Щхьэныкъуэ Анзор шэрихьэт щIэныгъэхэмкIэ доктор зэрыхъуа хъыбарым щымыгуфIыкIа, зи щхьэ лъагэу зримыгъэIэта цIыху куэд къинэжа къыщIэкIынкъым мы махуэхэм ди республикэм.

Узэпсалъэри... узэмыпсалъэри

Телефоныр цIыхухэм я зэхуаку къызэрыдыхьэм дохутырхэми щIэныгъэлIхэми я нэ зэрытехуэрэ мащIэ щIакъым. Сыт хуэдэ шынагъуэ къыпэплъэр къыбгъэдэт цIыхум епсалъэ нэхърэ телефоным «итIыхьыныр» нэхъ къэзыщтэм? «Фаббинг» - аращ дохутырхэм фIащар адыгэбзэкIэ «телефон хабзэншагъэ» цIэм хуэдгъэкIуа узым.
Зи гугъу ящIыр цIыхур телефоным зэрыдихьэхыIуэракъым. НэгъуэщI цIыху щыту, абы щекIуэкIым мыхьэнэ нэхъыбэ езытырщ. И пащхьэ ит уэ укъыфIэIуэхуным и пIэкIэ, «и телефон щIыбымкIэ уи натIэм къеуэрщ». «Уэ нэхърэ си телефоныр нэхъ къысфIэIуэхущ», - жиIэ хуэдэщ абы. Аращ «фаббинг» зыфIащар.

ХэкIыпIэншагъэ

Израилым и дзэм Палестинэм щызэрихьэ лейр къагъэувыIэн мурадкIэ, ООН-м ШынагъуэншагъэмкIэ и советым и унафэщI Гутерриш Антониу зэгухьэныгъэм и зимычэзу зэIущIэ зэхишащ дыгъэгъазэм и 8-м. АрщхьэкIэ дунейпсо цIыхубэр аргуэру пикIуэтащ лей зытехьэр Израилрауэ къэзылъытэ США-м. Урысейм къыбгъэдэкIыу зэгухьэныгъэм и утыкум ихьа Полянский Дмитрий (сурэтым) къэпсэлъа нэужь, цIыхухэр щыту Iэгу еуащ.

Страницы

Подписка на RSS - Абы дегъэпIейтей