ЗэшыпхъуитI

БабыщитIыр зы анэ къришауэ зэшыпхъут, зэщIыгъут фIыуэ зэрылъагъуу, зэмыгъусэу щыплъагъу къэхъуххэртэкъым. Апхуэдэу екIуэкIыурэ, гъатхэр къыщысым, тIури мэкIэцIри мэгъуэлъхьэж, я Iуэху зэхэмылъыжу.
Зыр нэхъ пасэу гъуэлъхьати, къришауэ дэтт, бынхэм яхуэгумащIэу, адрейр телът, быным хуэпIащIэу, абы щыгъуэми и шыпхъум къехъуапсэу. Мыбыи нэсат и къишыгъуэ, ауэ хуабэр хуэмыхьыжу къытекIырей хъуат: махуэм тIэу-щэ къытекIырт, зигъэщIыIэтыIэрти, ишхи щымыIэу, къехьэлъэкIыурэ, тегъуэлъхьэжырт. Ауэрэ, хуэмыхьыжыххэ хъури, и шыпхъум гъусэ зыхуищIащ, и джэдыкIэхэр къигъанэри. Ди анэр дапхуэдизрэ яужь имытами, пэлъэщакъым, джэдыкIэр хыфIримыгъэдзэн: щIиIубэми зэфIэту джэдыкIэм тетт, ерыщ хъуауэ.
Иджы шырхэм ящIыгъу къудейтэкъым, атIэ зейр – и шыпхъур – къримыгъэкIуалIэу, ирихужьэрт. Анэр гуIэжырт трах и быным щхьэкIэ. Къэувырти, къахэплъэу щытт, къахыхьэну зэрыхуежьэу и шыпхъу бзаджэм ирихужьэрт. Дэ тфIэгуэныхь хъурт быныр зей бабыщыр: елIалIэу мазэм нэскIэ тесу къриша и быныр зымейм IэщIигъэкIауэ, иджы тхьэмыщкIэу, и закъуэу дэтт. Ди анэм жэщкIэ цIыкIухэр зейм якIэщIигъэтIысхьэжырт, я анэм ящимыгъэужыну, ауэ мыдрейм кIэщIэсхэу нэху къекIырт. Нэху зэрыщу псори иришажьэрт, и шыпхъум дей кIуэIами, еджэрти къишэжырт. Бынхэр зейр щытт, зэгуэпу, абы ефи-ешхи иIэжтэкъым, анэнэпIэсым ахэр гъунэгъу зэхуэхъуну Iэмал къаритыртэкъым.
Сыт ищIэнт, и шыпхъум гущIэгъу къыщыхуимыщIым, псори къигъанэри, фи щхьэр зэрыхьщ жыхуиIэу, и щхьэ закъуэ и лъакъуитIу ежьэжащ. Ауэ иджыри фIэкIуэд и бынхэр щыгъупщэртэкъым, нэщхъейуэ къахэплъэрт, жыжьэу къэувурэ.
Шырхэр пщыкIуз хъурти, къэнар шыритIт (хэт къуаргъым ихьат, хэти лIат). А тIур ин хъуауэ, иджыри къришэкIырт анэнэпIэсым, и псэм хуэдэу илъагъухэу, ауэ я анэ дыдэм и бынитIыр илъагъу мыхъужу, ирихужьэрт, едзакъэрт. «Еплъ, - жиIэрт ди анэм игъэщIагъуэу, - быным и IэфIагъым зэшыпхъуитIыр бий зэхуищIащ».

Шыгъушэ Алий.
Поделиться: