ЯщIэр щIащIэр цIыхухэрщ

Иджыблагъэ Бахъсэн къалэм къыщызэIуахащ автовокзалыщIэ. Нэхъапэм и гугъу фхуэтщIауэ щытащ ар яухуэныр къызыхэкIа щхьэусыгъуэм, абы и инагъым, ухуэныгъэхэр щаухыну пIалъэм. УхуакIуэхэм къызыхуэтыншэу, къыхуагъэува пIалъэм фIимышу лэжьыгъэр зэфIагъэкIащ икIи мы махуэхэм ар ятащ.
IуэхущIапIэм зэфIэкIыу иIэр хилъхьэу лэжьэн щIидза нэужь, пассажирхэр къезышэкI таксиуэ I50-м нэс текIынущ, махуэм хуэзэу цIыху мини 3-м Iуэхутхьэбзэ хуащIэнущ. Дэтхэнэ зы ухуэныгъэ инми Iуэху цIыкIуфэкIу щхьэхуэхэри пыщIащ, ахэр хуэм - хуэмурэ и кIэм нэгъэсыжын хуейуэ: вокзалыр зытет уэрамым и бгъуагъым къыхагъэхъуэну, абы узэрекIуэлIэн гъуэгу зыбжанэ яухуэну я мурадщ. Абы къегъэщIылIа щIы гектари 3,5-м щыщу къагъэсэбэпар гектар I,5-рэщ. Адрейхэр къыдыхьэпIэхэмрэ транспорт гъэувыпIэхэмрэ хухахащ. Дызытехьэ илъэсыщIэм лэжьэн щIидзэнущ сыт и лъэныкъуэкIи зыхуей хуагъэза объектым.
АвтовокзалыщIэм пэмыжыжьэу къахьынущ къалэм дэт бэзэрри. IуэхущIапIэм и унафэщI ЛIыгъур Заурбэч зэрытепсэлъыхьамкIэ, нобэр здынэсам увыпIэ нэщI щыIэжкъым. Мыбдежым къыхэгъэщыпхъэщ - бэзэрыжьым тетахэм я процент 82-р абыхэм я деж къэIэпхъуащ. БэзэрыщIэм и увыпIэхэр бэджэнду къэзыщтахэр мазэ псокIэ бэзэрыпщIэр ямыту, адэкIэ, вокзалыр къызэIуахыпэху, Iыхьэ ныкъуэм фIэкIа хамылъхьэу ягъэлэжьэнущ. Автовокзалыр иджыпсту мэлажьэ сыхьэт I9-м нэсыху. НэгъуэщI къалэ жыжьэхэм кIуэну пассажир транспортхэр къытеувэмэ жэщ-махуэ имыIэу лэжьэнущ. Илъэс ныкъуэ нэхъ дэмыкIыу абы текIынущ Горячеводск, Краснодар, Ставрополь, Москва, Санкт-Петербург къалэхэм кIуэхэр.
*** 
Къулъкъужын Ипщэ, Ищхъэрэ, Куба къуажэхэм зыхуей щыхуагъэзащ псы зрикIуэ бжьамийхэр, псы къыщIэшыпIэщIэ щаухуащ.
Фигу къэдгъэкIыжынщи, «Псы къабзэ» лъэпкъ пэхуэщIэм хиубыдэу щIыналъэм щаухуащ псы жапIэщIэу километри I0, псы къыщIэшыпIэ. Абы трагъэкIуэда сом мелуан 24,4-м щыщу сом мелуани 8-р щIыналъэ бюджетым къыхэкIащ. ЗэфIагъэкIа лэжьыгъэхэм я фIыгъэкIэ жылэдэс мини 3-м щIигъур псыкIэ тэмэму къызэгъэпэща хъуащ.
«ГъуэгуфI шынагъуэншэхэр» лъэпкъ пэхуэщIэм и лъэныкъуэкIэ зыхуей хуэзэу зэрагъэпэщыжащ щIыналъэ мыхьэнэ зиIэ Куба - Псыхъурей - Крем - Константиновкэ - Къызбрун - I - Къулъкъужын Ипщэ гъуэгур, километр II-м щIигъу зи кIыхьагъыр. А лэжьыгъэхэм сом мелуан 84-рэ трагъэкIуэдащ. Абы имызакъуэу, сом мелуан 540-рэ и уасэ лэжьыгъэ иращIылIащ къуажэ кIуэцI, щхьэхуэхэр зэпызыщIэ гъуэгухэм. Бахъсэн щIыналъэм мы илъэсым зэрыщIидзэрэ щагъэхьэзыращ цIыхухэм я псэуныгъэр сыт и лъэныкъуэкIи езыгъэфIакIуэ ухуэныгъэ зэмылIэужьыгъуэхэм ехьэлIауэ сом мелардитI и уасэ пэхуэщIэ-убзыхуныгъэу 68-рэ.
***
ХьэтIохъущыкъуей, Ислъэмей, Зеикъуэ, Кыщпэк, Къулъкъужын Ищхъэрэ, Бахъсэнёнкэ, Псыхъурей, Къубэ-Тэбэ, Куба къуажэхэм дэт курыт еджапIэхэм я спортзалхэр гъэ еджэгъуэщIэм ирихьэлIэу зэрагъэпэщыжащ икIи зыхуеину псомкIи къызэрагъэпэщащ. А лэжьыгъэхэм трагъэкIуэдащ сом мелуан I6-м щIигъу. Куба къуажэм щаухуэ цIыху 500-м ятещIыхьа курыт школ. Абы трагъэкIуэдэнущ сом мелуан 4II-рэ. «ЦIыхухэм япэ медицинэ Iуэхутхьэбзэхэр щыхуащIэ IуэхущIапIэхэр ухуэн» лъэпкъ проектым и фIыгъэкIэ а къуажэм дащIыхьынущ амбулаториещIи.
 ЦIыхухэм я псэуныгъэр егъэфIэкIуэным теухуауэ жытIэмэ, Бахъсэн щIыналъэм щыщу дэIэпыкъуэгъу хуэныкъуэхэм ящыщу цIыху II-м къэралым мылъку къахуиутIыпщащ, унэ къащэхунуми яухуэнуми хуиту. Апхуэдэу зыдэIэпыкъуахэм яхэхуащ зи узыншагъэкIэ хуэмыщIахэр, сабий ныкъуэдыкъуэ зыпI унагъуэхэр, зауэм и ветеранхэр е абыхэм я щхьэгъусэ фызабэу къэнахэр.
Шэрэдж Дисэ.
Поделиться: