IэнатIэм зеужь

IуэхущIапIэм и медицинэ IэщIагъэлIхэми абы къекIуалIэхэми я тыншыпIэм хуэщIауэ илъэситI хъуауэ мэлажьэ Налшык къалэ Головком и цIэр зезыхьэ и уэрамым тет Сабий поликлиникэр. Ар сыт и лъэныкъуэкIи зыхуей хуэзэу зэрагъэпэщыжащ «Узыншагъэр хъумэн» лъэпкъ проектым хыхьэ, цIыхухэм япэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэхэр щратэ IуэхущIапIэхэр къэгъэщIэрэщIэжын программэмкIэ.

ХэщIапIэ нэхъыщхьэм метр зэбгъузэнатIэу 1600-рэ хъууэ къатищу зэтет унэ къыпащIыхьащ, абы иджы щIэсщ участкэ педиатрхэр, унэтIыныгъэ зэмылIэужьыгъуэхэмкIэ IэщIагъэлIхэр, апхуэдэуи абы пIащIэгъуэкIэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэ щрат къудамэр, ЛФК пэшыр.

Поликлиникэм цIыху мин 63-рэ епхащ, махуэ лэжьэгъуэм абы щеплъыфынущ сабий 500-м, къищынэмыщIауэ, абы иIэщ гъуэлъыпIэ 14 щIэту сымаджэхэм махуэкIэ щеIэзэ къудамэ.

КъагъэщIэрэщIэжар IуэхущIапIэм и теплъэм и закъуэкъым, атIэ программэм и фIыгъэкIэ медицинэ Iуэхутхьэбзэхэр зэрыхуащIэми зэхъуэкIыныгъэхэр игъуэтащ. Поликлиникэр мэлажьэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэхэр къызэгъэпэщынымкIэ жыпхъэщIэхэм тету, чэзум ущежьэ щIыпIэр тыншыпIэм хуэщIауэ къызэгъэпэщащ, гъуэгугъэлъагъуэхэр фIадзащ, электрон Iэмалыр къэбгъэсэбэпу дохутырым и деж зебгъэтхыфынущ, узыфэ зэрыцIалэ зыпкърыту гурыщхъуэ зыхуащI сымаджэхэм папщIэ фильтр-боксу 2 иIэ хъуащ. Апхуэдэу IуэхущIапIэм къегъэбыдылIа щIыналъэри зэIузэпэщ ящIащ.

Лъэпкъ проектым хыхьэу поликлиникэм папщIэ къащэхуащ фIагъ лъагэ зиIэ диагностикэ Iэмэпсымэрэ пIащIэгъуэкIэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэ хуэныкъуэхэм я деж унэм зэрыкIуэн санитар автотранспортрэ.

* * *

Дунейпсо IэщIагъэлIхэри къыхашэу, Москва щекIуэкIащ Неврологхэм я етIуанэ конгресс. Абы и утыку къыщрахьащ щхьэ куцIым щызекIуэ лъым игъуэта сэкъатым еIэзэнымкIэ лэжьыгъэм и пIалъэ нэхъыфI къэзыгъэлъэгъуахэм я Iуэху бгъэдыхьэкIэхэр. Урысейм и щIыналъэхэу ехъулIэныгъэ зиIэу къалъытахэм ящыщщ Къэбэрдей-Балъкъэрри.

А унэтIыныгъэм IэнатIэр зэрехъулIэм теухуауэ конгрессым къыщыпсэлъащ КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм штатым хэмыт и невролог-IэщIагъэлI нэхъыщхьэ Улымбащ Эммэ. Абы къызэхуэсахэр щигъэгъуэзащ узыфэм пэщIэтынымкIэ республикэм и медицинэ IэщIагъэлIхэм лэжьыгъэр зэрырагъэкIуэкIым, Iуэхум ехъулIэнымкIэ IэнатIэм щытыкIэ псори зэпэщу къызэрыхузэрагъэпэщым.

2023 гъэм я лэжьыгъэм кърикIуахэм ятепщIыхьмэ, инсультым илIыкIхэм я бжыгъэр процент 14,6-кIэ нэхъ мащIэ хъуащ, ар «Гу-лъынтхуэ узыфэхэм япэщIэтын» къэрал программэм къыщыгъэлъэгъуам нэхърэ (процент 16,4%-кIэ) нэхъ мащIэщ.

Апхуэдэ ехъулIэныгъэхэр зыIэрагъэхьащ IэнатIэм и лэжьыгъэр тэмэму зэрызэтраухуэфам и фIыгъэкIэ: узыр и чэзум къызэрахутэфымкIэ, амбулаторэ кIэлъыплъыныгъэм щыт сымаджэр хущхъуэкIэ къызэрызэрагъэпэщымкIэ, гу-лъынтхуэ узыфэхэм щеIэзэ медицинэ IуэхущIапIэхэр иджырей IэмэпсымэхэмкIэ зэраузэдымкIэ.

Зыхуэныкъуэ IэщIагъэлIхэмкIэ, IэмэпсымэхэмкIэ къызэгъэпэщауэ Республикэ клиникэ сымаджэщым хэту мэлажьэ Лъынтхуэ узыфэхэр зыпкърытхэм щеIэзэ центр. Абы къищынэмыщIауэ, Налшык къалэ клиникэ сымаджэщ №1-ми Прохладнэ район сымаджэщми лъынтхуэ узыфэхэм щеIэзэ къудамэхэр хэтщ.

Щхьэ куцIым щызекIуэ лъым и лэжьэкIэм сэкъат иIэмэ, япэ сыхьэтхэм тромболизис IэзэкIэр къагъэсэбэп. Лъынтхуэ узыфэхэм щеIэзэ центрымрэ къудамэхэмрэ щыIэ, невролог, нейрохирург, кардиолог, анестезиолог зыхэт гупым я лэжьыгъэр сыт и лъэныкъуэкIи зэпэщу зэтеублащи, сымаджэр къыщыхуашам деж щегъэжьауэ абы и лажьэр къахутэу япэ дэIэпыкъуныгъэ иратыным дакъикъэ 35-рэ текIуадэу аращ.

Къыхэгъэщыпхъэращи, IэнатIэм иIэ ехъулIэныгъэр зэлъытыжар медицинэ IэщIагъэлIым и Iэзагъымрэ зэфIэкIымрэщ, апхуэдэуи IуэхущIапIэхэр зыхуэныкъуэ IэмэпсымэхэмкIэ къызэрызэгъэпэщарщ. Нобэ КъБР-м Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм а Iуэхухэм хуэфэщэн гулъытэ зэрыхуищIырщ цIыхухэм ягъуэт медицинэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъкIэ къэралым щыпэрытхэм ди щIыналъэри ящыщ зыуэ щIыщытыр.