Сабий къызыхэхъуа унагъуэм мазэ къэс къэралым зэрызыщIигъакъуэ ахъшэр зэрагъэбелджылым щытепсэлъыхьащ КъБР-м и Парламентым ЛэжьыгъэмкIэ, социальнэ политикэмрэ узыншагъэр хъумэнымкIэ и комитетым и зэIущIэм.
Абы хэтащ республикэм и хабзэубзыху орган нэхъыщхьэм и УнафэщIым и къуэдзэ Жанатаев Сэлим, КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я лIыкIуэу республикэм и хабзэубзыху орган нэхъыщхьэмрэ суд IуэхущIапIэхэмрэ щыIэ ДыщэкI Мадинэ, депутатхэр, КъБР-м ЦIыхухэр IэнатIэкIэ къызэгъэпэщынымрэ социальнэу хъумэнымкIэ и IэнатIэм и къудамэхэм я унафэщIхэмрэ IэщIагъэлIхэмрэ.
КъБР-м и Парламентым ЛэжьыгъэмкIэ, социальнэ политикэмрэ узыншагъэр хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщI Къэжэр Хъусен зэIущIэр къыщызэIуи-хым, жиIащ республикэм и мызакъуэу, къэрал псоми мы зэманым гулъытэшхуэ зэрыщыхуащIыр унагъуэмрэ сабийхэмрэ защIэгъэкъуэным.
- УФ-м и Президентми КъБР-м и Iэтащхьэми гъэ къэс я Зэрызыхуагъазэм къыщыхагъэщ къэралыр унагъуэхэм зэрыдэIэпыкъу Iэмалхэр зэпымыууэ егъэфIэкIуэн зэрыхуейр. Ар сэбэп хуохъу къалъхум и бжыгъэр нэхъыбэ хъуным, - къыхигъэщащ къэпсэлъам.
Унагъуэм сабий къыхэхъуа нэужь, мазэ къэс зэрызыщIагъакъуэ ахъшэр зэратым теухуауэ къэпсэлъащ УФ-м Пенсэмрэ социальнэ страхованиемкIэ и фондым и къудамэу КъБР-м щыIэм и унафэщIым и къуэдзэ Дыкъынэ Заремэ. Абы зэрыжиIамкIэ, зи гугъу ящI Iуэхум теухуауэ IуэхущIапIэм нэгъабэ зэрызыхуагъазэ тхыгъэу мини 198-м нэблагъэ къыIэрыхьащ: мини 165-м щIигъур щрагъэтхащ Къэрал, муниципальнэ Iуэхутхьэбзэхэр щыхуащIэ порталым, 17 593-р - КъБР-м Къалэн куэд щагъэзащIэ и центрхэм. Езы фондым зыхуэзыгъэзар цIыху мин 15-м щIегъу. IуэхущIапIэм и IэщIагъэлIхэр махуипщI пIалъэм къриубыдэу зыкъызэрыхуагъэзам и процент 98-м хэплъэфащ.
Зи дэфтэрым хэплъахэр цIыху 89 692-рэ мэхъу. Абыхэм ящыщу мин 74-рэ 580-м дэIэпыкъуныгъэр иратыну арэзы техъуащ, мин 15-м я лъэIур щхьэусыгъуэ зэхуэмыдэхэмкIэ хуащIакъым.
- Зи дэфтэрхэр пхымыкIахэм я щыщIэныгъэхэр ягъэзэкIуэжурэ щIэрыщIэу сыт хуэдизри зыкъытхуагъазэ мэхъу. Аращ къызыхэкIар 2023 гъэм зыкъызэрытхуагъэза тхыгъэхэм я бжыгъэр щIэкуэдар, - къыхигъэщащ Дыкъынэм.
Къэрал дэIэпыкъуныгъэр зрамытхэм щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэ хуэхъур унагъуэм ику ит и хэхъуэр щIыналъэм ущыпсэун папщIэ нэхъ мащIэ дыдэу узыхуейм нэхърэ нэхъыбэу зэрыщытырщ, къохъу дэфтэрхэр иримыкъуу е и пIалъэм фIэкIауэ щат, IэнатIэ зэрыIутыр къыщамыгъэлъагъуэ, банкхэм хэлъ я хэхъуэр щаущэху.
Сабий къызыхэхъуахэм зэрызыщIагъакъуэр иратыным 2023 гъэм текIуэдащ сом мелард 20-м щIигъу. 2024 гъэм и япэ мазитIым фондыр хэплъэну хунэсащ зыкъызэрыхуагъэза тхыгъэ мин 48-рэ 119-м. АхъшэмкIэ зыщIагъэкъуэну хуатхащ сабий мин 45-рэ 755-мрэ цIыхубз уэндэгъу 1307-мрэ.
КъБР-м и Правительствэм 2023 гъэм фокIадэм и 18-м къыдигъэкIа унафэм ипкъ иткIэ, 2024 гъэм урипсэун папщIэ нэхъ мащIэу узыхуей ахъшэр сом 16 535-рэ хъууэ (сабийхэм ейр - сом 17 440-рэ) республикэм щагъэбелджылащ. Аращ къэрал дэIэпыкъуныгъэр нэхъыбэ щIыныр къызыхэкIари.
Къэралыр зыдэIэпыкъу унагъуэхэм ящыщу Къэбэрдей-Балъкъэрым зи щхьэ хуэлэжьэжу зыщезыгъэтхахэр - цIыху 122 137-рэ, IэнатIэ Iутыр - цIыху 118 267-рэ, хьэрычэтыщIэхэр цIыху 11 284-рэ мэхъу.
Сабий зыпI унагъуэхэм мазэ къэс зэрызыщIагъакъуэ ахъшэр и чэзум ятын папщIэ ирагъэкIуэкI лэжьыгъэм теухуауэ зэIущIэм къыщыпсэлъащ КъБР-м Лэжьыгъэмрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и министерствэм социальнэ ахъшэхэр тынымкIэ и департаментым и унафэщI Ксанаев Мухътар.
Абы зэрыжиIамкIэ, 2024 гъэм къэрал дэIэпыкъуныгъэмкIэ цIыхухэр къызэрагъэпэщыным сом мелард 28-рэ мелуан 946,9-рэ трагъэкIуэдэнущ. Абы щыщу республикэ ахъшэу фондым и бюджетым иритынур сом зы мелардрэ мелуан 447,3-рэ мэхъу.
Къэжэр Хъусен жиIащ дэIэпыкъуныгъэр къыщIрамытым и щхьэусыгъуэр зэхагъэкIыну хуейуэ КъБР-м и Парламентым зыхуэзыгъазэхэр зэрыщыIэр. Депутатыр щIэупщIащ а Iуэхухэм цIыхухэр зэрыщагъэгъуазэ щIыкIэм.
Дыкъынэ Заремэ жиIащ илъэси 8-м къыщыщIэдзауэ 17-м нэс зи ныбжь сабийхэр зиIэ унагъуэ хуэмыщIахэм 2022 гъэм зыщIагъэкъуэн щыщIадза къудейм зэрылажьэ программэр и кIэм нэсу зэхагъэувауэ зэрыщымытар икIи зыхуэзыгъазэхэм жэуап зэрыхуагъэхьыжым и бжыгъэр мащIэу къызэрыщIэкIар. 2023 гъэм щегъэжьауэ IэщIагъэлIхэм Iэмал яIэ хъуащ Iуэхум теухуауэ къащта унафэр зыхуэдэр программэм щрагъэувэжкIэ щхьэусыгъуэри къагъэлъэгъуэну. Апхуэдэуи къохъу къратыжа жэуапым езы цIыхум гу щылъимытэ.
Жанатаев Сэлим жиIащ УФ-м Пенсэмрэ социальнэ страхованиемкIэ и фондым и къудамэу КъБР-м щыIэр зэрызэгуагъэхьэжрэ и лэжьыгъэм арэзы укъызэрищIыр.
ЗэIущIэм щыжаIахэр къэлъытауэ, зэлэжьыпхъэхэр ягъэбелджылащ.
КъБР-м и Парламентым и
пресс-IуэхущIапIэ.
