КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Татьянэ гъатхэпэм и 24-м зи чэзу зэIущIэр иригъэкIуэкIащ.
Депутатхэр етIуанэ еджэгъуэу арэзы техъуащ «Урысей Федерацэм и щIыналъэхэм къулыкъущIапIэхэр къызэрыщызэрагъэпэщым теухуауэ» Федеральнэ законыр къызэращтам ипкъ иткIэ КъБР-м и Конституцэм халъхьэ зэхъуэкIыныгъэхэм я IуэхукIэ» КъБР-м и законым и проектым.
КъБР-м и Парламентым Законодательствэмрэ щIыпIэ унафэр зехьэнымкIэ и комитетым и унафэщI Мэлбахъуэ Борис жиIащ дэфтэрыр япэу гъатхэпэм и 2-м къызэрыхалъхьар икIи етIуанэ еджэгъуэм зэрыхагъэхьэжар республикэм и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ къабгъэдэкI зэхъуэкIыныгъэхэр. Абы щагъэбелджылы- жащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэмрэ Парламентымрэ я пщэрылъхэр зыхуэдэр, республикэ Iэтащхьэр къыщыт пIалъэм абы и къалэныр зыгъэзэщIапхъэр, нэгъуэщIхэри. Законопроектым халъхьэ зэхъуэкIыныгъэхэр иджыри зэ Парламентым и комитетыр хэплъэжа нэужь, ещанэ еджэгъуэм къыщащтэнущ.
Депутатхэр арэзы техъуащ «Муниципальнэ щIыналъэхэм я къэзыпщытэ-къэзыбж IэнатIэхэм я лэжьыгъэр къызэрызэрагъэпэщ Iуэхугъуэ щхьэхуэхэр зэгъэзэхуэным теухуауэ» КъБР-м и Законым зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным ехьэлIауэ» КъБР-м и законым и проектым.
КъБР-м Къэзыпщытэ-къэзыбж и палатэм и унафэщI КIасэ Динэ жиIащ республикэ бюджетым щыщу IуэхущIапIэм сом меларди 5,9-рэ къызэрипщытар, сом мелуан 494,8-м ехьэлIауэ хабзэр къызэпаудауэ къызэрыщIагъэщар. Бюджет законодательствэр къызэрызэпауда сом мелуан 205-р ягъэзэкIуэжащ.
КъБР-м и прокурор Хабаров Николай депутатхэр хэплъэну къыхилъхьащ «Гаражхэмрэ ахэр зытет щIы Iыхьэхэмрэ къызэрыдах Iуэхугъуэ щхьэхуэхэр зэгъэзэхуэным теухуауэ» КъБР-м и законым и проектыр.
- Гаражхэмрэ щIы Iыхьэхэмрэ зейр зыуэ щыт къэрал реестрым (ЕГРН) имытмэ, ар лъэпощхьэпо хуохъу мылъкум щхьэщатыкI налогыр егъэтыным. Абы и хэкIыпIэхэрщ зыхуэгъэзар законопроектыр. Псалъэм папщIэ, къыхыдолъхьэ ЕГРН-м щамытхауэ гараж къэзыгъэсэбэпхэр зэрагъэнаIуэ Iуэхугъуэхэр, цIыхухэм къагъэлъэгъуэн хуей дэфтэрхэр зыхуэдэр дгъэбелджылыну, - жиIащ прокурорым.
Депутатхэр арэзы техъуащ КъБР-м и Парламентымрэ Сахалин областым и Думэмрэ зэрызэдэлэжьэнум теухуауэ зэгурыIуэныгъэ зэрызэращIылIэнум.
ЗэIущIэм щедэIуащ Къэбэрдей-Балъкъэрым щызекIуэ законхэр 2021 гъэм зыхуэдам. КъБР-м и Парламентым и УнафэщIым и къуэдзэ Жанатаев Сэлим къыхигъэщащ республикэм и хабзэубзыху орган нэхъыщхьэм зэпымыууэ и нэIэ зэрытригъэтыр цIыхухэм я псэукIэр езыгъэфIэкIуэну хабзэхэр къэщтэным. Апхуэдэу 2021 гъэм нормативно-правовой акту 55-рэ Парламентым и унафэу 169-рэ депутатхэм къащтащ, УФ-м и Къэрал Думэм федеральнэ законым и зы проект ирагъэхьащ, Урысей Федерацэм Администртивнэ хабзэхэр къыщызэпемыгъэудынымкIэ и кодексым зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным теухуауэ.
- 2021 гъэм дыгъэгъазэм и 31-м ирихьэлIэу, Къэбэрдей-Балъкъэрым щызекIуэ законхэр псори зэхэту 230-рэ мэхъу. Къэбгъэлъагъуэмэ, республикэм и Парламентым лэжьэн зэрыщIидзэрэ дэфтэру 2024-рэ къищтащ, - дыщIигъуащ Жанатаевым.
ЗэIущIэм депутатхэр щедэIуащ КъБР-м и МВД-м 2021 гъэм зэфIигъэкIа лэжьыгъэр зыхуэдэм. КъБР-м къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ и министр Павлов Василий жиIащ хабзэхъумэ IэнатIэхэмрэ республикэ унафэщIхэмрэ нэгъабэ зэрызэдэлэжьам и фIыгъэкIэ терроризм, экстремизм Iуэхухэр республикэм къыщамыгъэхъуныр зэрахузэфIэкIар.
- 2021 гъэм ткIийуэ ди нэIэ тетащ хэхыныгъэхэр зэпIэзэрыту егъэкIуэкIынымрэ цIыхухэм я шынагъуэншагъэр къызэдгъэпэщынымрэ. Апхуэдэуи дыкIэлъыплъащ нэгъабэ къэралым и щIыналъэ щхьэхуэхэм я егъэджэныгъэ IэнатIэхэм щыщыIа щIэпхъаджагъэ Iуэхухэм хуэдэ ди деж къызэрыщамыгъэхъуным, - жиIащ министрым. - Полицэм и лэжьакIуэхэр курыт школхэм щIэс ныбжьыщIэхэмрэ абыхэм я адэ-анэхэмрэ яIущIащ, епсэлъащ. Мы зэманым щыIэ гугъуехьхэр зэпхар балигъ ныбжьым нэмысахэм я хуитыныгъэхэр къызэрызэпаудым теухуа Iуэхухэр къызэрыхъурщ. Апхуэдэ щIэпхъаджагъэхэм я процент 61-р зэпхар алиментыр зэрамытырщ.
ФадэхэкI е спирт зыхэт ящэным епха щIэпхъаджагъэ 27-рэ республикэм къыщыщIагъэщащ: 16-м я лэжьыгъэр къызэпаудащ, этил спирту литр мин 235-м щIигъу къытрахащ. Автомобиль гъуэгухэм этил спиртрэ фадэрэ къыщрашэкIыу цIыху 257-рэ яубыдащ.
- Министерствэм и нэIэ трегъэт наркотик лIэужьыгъуэхэр республикэм къызэрырамыгъэшэным. КъищынэмыщIауэ, тхузэфIэкIащ дыгъуэным, къуейщIеиным, зыгуэрым и узыншагъэм зэран хуэхъуным теухуауэ ялэжь щIэпхъаджагъэхэм я бжыгъэр нэхъ мащIэ тщIыну, - пищащ министрым. - Къэбгъэлъагъуэмэ, нэгъабэ ялэжьа щIэпхъаджагъэхэм я плIанэр Интернетыр къагъэсэбэпу цIыхухэм я мылъкур гъэпцIагъэкIэ къызэрыIэщIахым епхауэ щытащ. Апхуэдэ къыщIэхъум и щхьэусыгъуэр нэхъыбэу идопх цIыхухэм Интернетыр къызэрагъэсэбэпым ехьэлIауэ щIэныгъэ зэрамыIэм. Министерствэр а гугъуехьхэм йолэжь икIи мы гъэм долъагъу апхуэдэ щIэпхъаджагъэхэр Iыхьэ плIанэкIэ нэхъ мащIэ зэрыхъуар.
Павловыр тепсэлъыхьащ республикэм и гъуэгухэм къыщыхъу къэхъукъащIэхэри 2021 гъэм процент 14-кIэ нэхъ ма-щIэ зэрыхъуам. ХэкIуадэр процент - 15-кIэ, фэбжь хэзыхахэр процент 18-кIэ нэхъ мащIэщ. Ар и фIыгъэу къалъытэ «Шынагъуэншэ автомобиль гъуэгухэр» лъэпкъ проектым къыщыгъэлъэгъуа Iуэхухэр зэрагъэзащIэм.
- Къыхэзгъэщыну сыхуейт мы зэманым унагъуэ кIуэцIым къыщыхъу Iуэхугъуэ щхьэхуэхэм гулъытэ хэха хуэтщIын зэрыхуейр. Зи гугъу сщIыхэм хеубыдэ фадэм зэритхьэкъуам, зэрылэжьапIэншэм, нэгъуэщI гугъуехьхэми къыхэкIыу сабийм лей къыщытехьэхэр. Мы Iуэхум зэгъусэу делэжьын хуейуэ къызолъытэ, - дыщIигъуащ министрым.
Депутатхэм упщIэ зыбжанэ иратащ Павлов Василий. Ахэр теухуат хабзэм къемызэгъыу Iэщэ зэрызэIэпахым, хабзэхъумэ IэнатIэхэм я лэжьакIуэхэм административнэ хабзэ-хэр къызэрызэпаудар зэратх щIыкIэм, уэрамхэм хьэ хьэулейхэр дэз зэрыхъуам къашэ гугъуехьхэм. Иужьрейм теухуауэ Павлов Василий жиIащ министерствэм мызэ-мытIэу Правительствэм зэрызыхуигъэзар, зыми и нэIэм щIэмыт хьэхэр щаIыгъын щIыпIэ республикэм щыухуэн зэрыхуейр къыхэщу.
- КъБР-м и бюджетым 2022 гъэм а Iуэхум хухихащ сом мелуан 28-рэ. КъищынэмыщIауэ, зэман гъунэгъум КъБР-м и Парламентым къыщыхэтлъхьэну ди мурадщ цIыхум хьэ къызэрищэхуар Iэмал имыIэу иригъэтхын, и тхьэкIумэм чип хилъхьэн зэрыхуейм теухуауэ законодательствэм зэхъуэкIыныгъэ етыныр, - жиIащ министрым.
Егоровэ Татьянэ жиIащ балигъ ныбжьым нэмысахэм къагъэхъу щIэпхъаджагъэхэр процент 31-кIэ нэхъ мащIэ зэрыхъуар, ауэ апхуэдэхэр щIэрыщIэу къызыIэщIэщIэ зэрыщыIэм гулъытэ щхьэхуэ зэрыхуэфащэр.
