Дунейм щыхъыбархэр

ЦIыхухэм я дзыхь зрагъэзынур дэтхэнэра?

Урысейми нэгъуэщI къралхэми нобэ нэхъ зыщытепсэлъыхьхэм ящыщщ тхьэмахуэ махуэ кIуам Украинэм щекIуэкIа президент хэхыныгъэхэр. Абы кърикIуахэр зэхалъхьэжащ икIи наIуэ къызэрыхъуащи, зыми къахьакъым Iэ зыIэта хэхакIуэхэм я процент 50-м щIигъум я арэзыныгъэр. Апхуэдэу жиIащ Украинэм и ХэхакIуэ комиссэ нэхъыщхьэм и унафэщI Слипачук Татьянэ.

Хэхыныгъэ хабзэм къызэригъэувымкIэ, президент къулыкъум щIэбэнхэм ящыщу текIуауэ къалъытэр икIи къэралым и унафэщIу увыну хуитыр Iэ IэтыпIэхэм къекIуэлIахэм я зэхуэдитIым щIигъур зи телъхьэрщ.
Бжьыпэр зыIыгъ Зеленский Владимир и телъхьэщ украинхэм я процент 30,41-р. А къэралым и иджырей президент Порошенкэ Пётр Iэ хуэзыIэтар хэхакIуэхэм я процент 16,34-рщ. Ещанэ увыпIэм щытщ къэралым и премьер-министру щыта Тимошенкэ Юлие – абы процент 13,09-рэ къихьащ.
Иджы аргуэру хэхыныгъэхэр екIуэкIынущ. Ар мэлыжьыхьым и 21-м траухуащ. Абы хэтынур хэхакIуэ нэхъыбэ зи лъэныкъуэ къэзыщIыфа Зеленскэмрэ Порошенкэрэщ.
Къэралыр иджыпсту зэрыт щытыкIэ гугъум къришыфыну щыгугъыу, цIыхухэм я дзыхь зрагъэзынур дэтхэнэрауэ пIэрэ? Абы и жэуапри мыгувэу наIуэ хъунущ, ауэ мыгурыIуэгъуэр а щытыкIэм къэралыр щIэх къикIыфынрэ къимыкIыфынрэщ.
Зи Iуэху еплъыкIэхэр зэтемыхуэ, зыкIи зэгурымыIуэ куэд зыхэт жылагъуэр къэбгъэдэIуэфыныр, апхуэдэхэр зэгурыбгъэIуэныр, дауи, икъукIэ къалэн гугъущ. Ауэ иджысту тлъагъуращи, икъукIэ къэщIэгъуейщ Украинэм хэхыныгъэхэр щызэфIэкIмэ, абы здиунэтIынур дэнэкIэми.

Европэр пластикым поув

Европарламентыр арэзы техъуащ ЕС-м пластикым къыхэщIыкIа хьэкъущыкъухэм ятеухуа и законым зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным. Нэхъ тэмэму жыпIэмэ, Европэ зэгухьэныгъэм яужь щихьащ апхуэдэ хьэкъущыкъухэр къыщIагъэкIыуи ящэуи мыдэным пыщIа Iуэхум. Зэхалъхьа хабзэм къару игъуэтынущ 2021 гъэм къыщыщIэдзауэ.

ЯщIу ямыдэнухэм хагъэхьащ зэ фIэкIа къамыгъэсэбэп тепщэчхэр, гъуахъуэ-бжэмышххэр, псы зэрефэ трубкэ цIыкIухэр, апхуэдэуи бжьэхуц зытешыхьа пластик баш цIыкIухэр. Депутатхэм къагъэув зэрызэрахъуэкIын зэкIэ щымыIэ пластик хьэпшыпу къыщIагъэкIри гъэмэщIэн хуейуэ. Апхуэдэхэм ящыщщ ерыскъы зралъхьэ контейнерхэр, зыгъэпсэхуакIуэ щыкIуэкIэ къыздащтэ стэканхэр.
А Iуэхум апхуэдэу ткIийуэ яужь ихьэныр сыт къызыхэкIар? Абы и жэуапри зэпкърахащ Европарламентым и депутатхэм. Псом япэрауэ, дунейпсо хым хэлъ пхъэнкIийм и нэхъыбэр – процент 80 хуэдизыр – пластикщ. «2050 гъэм ирихьэлIэу апхуэдэ кIэрыхубжьэрыхухэр хыхэм бдзэжьейуэ хэсхэм нэхърэ нэхъыбэ щыхъунущ. Ар псэущхьэхэм зэрашхым къишэ зэраныгъэм, щIыуэпсым зэрегуауэм я гугъу умыщIыххэ», - жаIэ а Iуэхум игъэпIейтейхэм.

Нобэ

Урысейм щагъэлъапIэ Геологым и махуэр
«Псы ткIуэпсыр - дыщэ налъэ пэлъытэщ» зыфIаща махуэшхуэр Тыркумэн Республикэм щрагъэкIуэкI.
1829 гъэм инджылыз Каррингтон Джеймс иратащ кофе хьэдзэхэр зэрахьэж Iэмэпсымэ къызэригупсысам щыхьэт техъуэ тхылъ.
1879 гъэм Софие Болгарием и къалащхьэу къалъытащ.
1904 гъэм Кавказ бригадэм хыхьэ Къэбэрдей сотняр къызэрагъэпэщащ.
1922 гъэм Сталин Иосиф РКП (б)-м и ЦК-м и секретарь нэхъыщхьэу хахащ.
1933 гъэм урыс хирург Вороной Юрий, дунейм щыяпэу, цIыхум и жьэжьейр хузэхъуэкIыным теухуа операцэ ищIащ.
1955 гъэм «Экип» спорт газетым къыхилъхьэри, къэралийм я лIыкIуэхэр зэгурыIуауэ щытащ Европэм футболымкIэ и чемпионхэм я кубокыр гъэувыным теухуауэ.
1967 гъэм япэу ягъэлъэгъуащ режиссёр Гайдай Леонид триха «Кавказская пленница, или Новые приключения Шурика». Ар цIыхубэм нэхъыфI дыдэу ялъагъу фильмхэм ящыщ хъуат зэман кIэщIым къриубыдэу.
1973 гъэм штрих-кодыр - сатууэ ящIар нэрылъагъу зыщI Iэмалыр - къагупсысащ.
1995 гъэм Урысей Федерацэм контрразведкэмкIэ и федеральнэ къулыкъущIапIэм зэреджэр ШынагъуэншагъэмкIэ федеральнэ IуэхущIапIэ жиIэу зэрахъуэкIащ.
1920 гъэм къалъхуащ совет тхакIуэ, журналист, къэрал дамыгъэ куэд зыхуагъэфэща Нагибин Юрий.
1924 гъэм къалъхуащ Америкэм щыщ актёр, режиссёр, «Оскар» саугъэтыр тIэу зыхуагъэфэща Брандо Марлон къызэралъхурэ илъэс 95-рэ ирокъу.
1930 гъэм къалъхуащ нэмыцэ политик, къэрал лэжьакIуэ цIэрыIуэ, ФРГ-м и канцлеру илъэс 16-кIэ щыта, Германие къэралитIыр зы хъужыным хэлIыфIыхьа Коль Гельмут.
1934 гъэм къалъхуащ къэрал, парт къулыкъущIэу, Осетие Ищхъэрэм и президенту (1998 – 2005 гъэхэм) щыта Дзасохов Александр.
1937 гъэм къалъхуащ театрым и режиссёр, драматург, УФ-м и цIыхубэ артист Розовский Марк.
1939 гъэм къалъхуащ урысей математик, Урысейм щIэныгъэхэмкIэ и академием и вице-президент, МКъУ-м и ректор Садовничий Виктор.
1948 гъэм къалъхуащ актёр, УФ-м и цIыхубэ артист Носик Владимир.
1958 гъэм къалъхуащ Америкэм щыщ актёр цIэрыIуэ, «Дыщэ глобус», «Эмми» саугъэтхэр зрата Болдуин Алек.
1963 гъэм къалъхуащ усакIуэ, Адыгэ Республикэм щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къуий Щыхьымбий.
1971 гъэм къалъхуащ урысей актрисэ, теленэтынхэр езыгъэкIуэкI, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Заворотнюк Анастасие.

Дунейм и щытыкIэнур

   «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, уэшх тIэкIу къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градуси 10 - 11, жэщым градуси 5 - 6 щыхъунущ
.
Лъэпкъ Iущыгъэ:

Ягъэсэхъуар мэунэхъу.

 

 

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

27.03.2024 - 15:00 НОБЭ
26.03.2024 - 08:01 НОБЭ
25.03.2024 - 12:07 НОБЭ
22.03.2024 - 15:54 Псым и махуэ