Лъэпкъ щэнхабзэм, гъуазджэм хуэлажьэ зэщхьэгъусэхэу Шал Хъусенрэ КIэхумахуэ ФатIимэрэ хэт зымыцIыхур?! Хъусен и адыгэ уэрэдхэр, урысыбзэкIэ, балъкъэрыбзэкIэ жиIэхэр цIыхубэм дзапэ хуэхъуащ жыпIэкIэ ущыуэнукъым. ФатIимэ ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым и утыкум роль бщIы бжыгъэхэр щигъэзэщIащи, дэтхэнэри гукъинэжщ. Абы къыдэкIуэу, щэнхабзэ пшыхьхэр зыуэ дахэу, щIэщыгъуэу ирегъэкIуэкIри, утыкум а бзылъхугъэ цIыкIур къызэрихьэу къызэхуэсахэм я гукъыдэжыр къеIэт.
Прохладнэ районым къыщызэрагъэпэща Адыгэ Хасэм и тхьэмадэу ягъэувауэ мэлажьэ Хъусен. Я лэжьыгъэр убла хъуащ, мурадхэри и куэдщ абы. «Дунейпсо Адыгэ Хасэм, абы и къудамэхэм я лэжьэкIэ, я Iуэху зехьэкIэ сыкIэлъыплъу,къызэрысщыгугъ псори лъэпкъым хуэсщIэну сыхущIэкъунущ, - жеIэ Хъусен. – Сабийхэм я деж щегъэжьапхъэу къызолъытэ Iуэхур. Ди бзэр, ди хабзэр абыхэм егъэщIэным, къызыхэкIа лъэпкъым пщIэ хуегъэщIыным ипэ ибгъэщ хъун къалэн диIэу сщIэркъым».
«Сабийр дунейм къытехьа иужь, ар къэзылъхуахэм я къалэнщ нэхъ зыхуэфIыр къагъуэту абы зэрызрагъэужьыным, зэрагъэбэгъуэным яужь итыну. Мыгупсысэу урысыбзэр анэдэлъхубзэ зыщIыну балигъым акъыл иIэкъым, атIэ дауэ езым бгъэдэмылъ абы и сабийм зэрыритынур?» - хэбдзыну сыт хэт Шалым мы и псалъэхэм?!
Шал Хъусенрэ ФатIимэрэ я къуэ Сослан щеджэр Прохладнэ къалэм дэт урыс школщ. Ауэ ар япэ классым щыкIуа илъэсым ирихьэлIэу, адыгэбзэмрэ урысыбзэмрэ хэдэн хуейуэ къыхалъхьа Iуэху мыхъумыщIэм школым и унафэщI Никитин Андрей гъуэгу иритатэкъым, адыгэ сабийуэ классым щIэс цIыху 11-м я адэ-анэр щыадыгэкIэ адыгэбзэ еджэн хуейуэ къилъытэри. Си гуапэ дыдэ хъуащ мы Iуэху бгъэдыхьэкIэр, апхуэдэ иужькIи срихьэлIащ Iыхьэ лейуэ сыщыгуфIыкIыу.
Хэкупсэу щIэблэр къэгъэхъунымкIэ хэкIыпIэфIхэр зэрыщыIэр къыхегъэщ Хъусен. Псалъэм и хьэтыркIэ, жып телефон зымыIыгъ щыIэкъым. Шалым псори къыхуреджэ я лъэпкъ дамыгъэхэр зытет, я унэцIэр зытетха тебзэ абыхэм хуащIыну, абы адыгэпсэр къызэригъэушынуми шэч къытрихьэркъым. Апхуэдэ дыдэу къэбгъэсэбэп хъунущ паспорт телъхьэхэр, хъыджэбзхэм зэрызагъэдахэ хьэпшыпхэр, нэгъуэщIхэри. «Апхуэдэ мащIэхэмкIэ ешэлIа хъумэ, адэкIэ къафэщ, уэрэдщ, бзэщ, нэгъуэщI къинэмыщIщ. Нэхъ балигъ хъумэ, я щIэныгъэм, гупсысэм зэрыхагъэхъуэн яужь итынущ, гъэсэныгъэ яхэлърэ къызыхэкIар ягъэлъапIэу зэрыпсэунум шэч къытесхьэркъым. Бзэр лъапIэныгъэшхуэщ дунейм адыгэу тетыр дызэрыщIэнымкIэ. Иджыпсту интернетыр куэдым яубми, ар сэбэпышхуэ мэхъу ди лъэпкъэгъухэр зэпыщIа хъунымкIэ. А Iэмалыр къэбгъэсэбэпыну ущIыхуейм теухуащ и сэбэп-зэраныр, сэкIэ щIакхъуэ зэпыбупщIи лей ирызэрепхьи зэрыхъум хуэдэу. Интернетым и фIыщIэщ ди адэ-анэхэм ди тхыдэм теухуауэ нэхъыбэ зэращIэр. Апхуэдэуи си гуапэ мэхъу фащэ нэхъ щатIагъэ, джэгухэм куэду щIалэгъуалэр къыщыфэ зэрыхъуар. Сэ сощIэж ахэр щымащIэ дыдэу щыта зэманыр».
И гуапэу Хъусен топсэлъыхь къэфэным, макъамэ Iэмэпсымэхэм еуэным хуэзыгъасэхэр дызэриIэм, адыгэ хабзэм и лъагъуэм ди щIэблэр тезышэхэр къызэрытхэтым. Уи гур къызэщIиIэтэу къыхегъэщ иджыпсту хуэдэ зэманыфI, Iэмал нэхъыбэ ди лъэпкъым зэримыIар.
Щытхъу къэзылэжь зэщхьэгъусэхэм я гугъу щыпщIкIэ, плъэмыкIыу уогупсыс: цIыху зэчиифIэу тIу щызэрихьэлIэм и деж ахэр зы къару гуэрым имыгъэунэхуу пIэрэ, я зэфIэкIыр, я дахагъэр, зыхуэлажьэ IуэхуфIыр тIукIэ игъэбэгъуэну? Куэд зэзыгъэзахуэ щIалэ кIэщIущыр и адэ-анэм я лъагъуэм ирикIуэнри зыхуэIуа щыIэкъым.
- Зи бын щызыгъэкIынухэм ящыщщ къысхужаIэнри хэлъщ, ауэ езым и псэм фIэфIрауэ къысщохъу зытезгъэщIэнур. Артист сыхъуну сыхуейщ жиIэрэ, афэрым, си гуапэщ, сфIэфIщ. Хьэуэ, къысхуэгъэгъу, сызыхуейр нэгъуэщIщ, жиIэрэ - ари дэсIыгъынущ. НасыпыфIэ зыщIын къыхихауэ слъагъунращ си дежкIэ нэхъыфIыр.
Хъусенрэ ФатIимэрэ я лэжьыгъэ хъуэпсэгъуэм и хъер ялъагъуу, я къуэ закъуэ Сослан и гуфIэгъуэ хэмыкIыу псэуну дохъуэхъу. Афэрым, Шалхэ!!!
