Зэрыщыуар къагурыIуэжащ

Къуалэбзухэм ящыщу псэущхьэ цIыкIухэр зи шхыныгъуэхэр зэтебукIэнкIэ Iэмал зэримыIэм щIэныгъэлIхэм куэд щIауэ дыкъыхураджэ. Ахэр щымыIэмэ, псэущхьэ узыншэхэм я Iуэхур екIэкIуэнущ, сыту жыпIэмэ, дэнэ щIыпIэ щымыщэкIуами, апхуэдэ къуалэхэм ягъэзащIэр санитар къалэнщ. Абыхэм я ерыскъыгъуэ нэхъыщхьэр псэущхьэ лIахэрщ. Псэухэм яхэуэн хуей хъуми, лъэрымыхьхэмрэ уз зэрыцIалэ зыпкърытхэмрэщ Iус яхуэхъур.
Зы къуалэбзу лIэужьыгъуэр гъэм и зэманым елъытауэ, зэм зэраныгъэ къыщишэ, зэми сэбэп щыхъу щыIэщ. Псалъэм и хьэтыркIэ, мацIэхэм сэрмэлычыр яхэзылъхьэ бжэндэхъу пшэплъыфэм жызумейхэр «щаухъуэнщI» куэдрэ къохъу.
Какаду фIыцIэхэм хуабжьу гугъу ирагъэхьу щытащ Австралием щыпсэухэр, уэздыгъей мэзхэр щагъэкI зэманым. Мин бжыгъэкIэ мэзым теуэурэ, шыкIуртIымхэр зэщIакъуэрт. Ауэ какадухэм шыкIуртIым жылэу яшхыр мащIэт, къэнар жыгхэм кърадзыхырт. ЩIым утету шыкIуртIым къэпщыпым нэхъ тынштэкъэ, жыгым удэпщейуэ ахэр къыпыпч нэхърэ? ЩIэныгъэлIхэм апхуэдэ чэнджэщ цIыхухэм зэрырат лъандэрэ, какаду фIыцIэм и Iуэху зэрахуэжкъым.
Колибри цIыкIухэр-щэ! Абыхэм лей     мащIэ ятехьа, IэмыщIэ из фIэкIа мыхъу я фэ телъыджэхэр зыIэрагъэхьэным щхьэкIэ? Ахэр зэраукIар мин бжыгъэкIэрэщ, цIыхубз пыIэхэр ирагъэдэхэн папщIэ.
Пащтыхьбзур колибрим нэхърэ зэрынэхъ ин щIагъуэ щыIэкъым, ауэ абы зэран хъу хьэпIацIэу, гъудэбадзэу мелуани 8-м нэблагъэ илъэсым зэтреукIэ. Щунэфри (щIым щыгъуалъхьэ, хьэпщхупщрэ гъудэбадзэкIэ ерыщ, къабзий цIугъэнэ зытет къуалэбзу мыин) ахэм нэхърэ мынэхъыкIэу йолэжь хьэпIацIэхэр гъэкIуэдыным. Пэжщ, ар щыблэмыкIыф щыIэщ, абгъуэм джэдыкIэ илъу илъэгъуамэ, бзу шырхэм щахэIэби къохъу.
Дунейр яхуримыкъуу гупышхуэу къэзылъэтыхьу щыта тхьэрыкъуэшхуэхэр дэнэ щыIэ? Ахэм щIыпIэ хэха яIэтэкъым. Зэпымыууэ Iэпхъуэн, зы къэралым икIыу нэгъуэщI лъахэ лъэтэн – ара хуэдэт ахэр къызыхуигъэщIар. ЖаIэжыр, дей, мышхумпIей жыгхэр апхуэдэ тхьэрыкъуэ абгъуэхэм къакъутэу щытыгъауэ, а къуалэбзу иным щыщу уэгум ит гупышхуэхэм дыгъэр сыхьэт бжыгъэкIэ щыщIауфи къэхъуауэ, Америкэм и къалэ гуэрым тхьэрыкъуэхэр махуиплI енкIэ щхьэщылъэтыкIа хуэдэу, къалэдэсхэм абыхэм ещэкIуэн, ахэр яукIын фIэкIа нэгъуэщI Iуэху зэрамыхуауэ. АрщхьэкIэ, апхуэдэ Iуэху бгъэдыхьэкIэм дызыхуишар гущIыхьэщ: мы тхьэрыкъуэ лIэужьыгъуэхэм щыщу къэнэжа закъуэр I9I4 гъэм дунейм текIуэдыкIыжащ.
ЗыкIи нэхъыфIкъым псыбзу дамэншэхэм иращIари. Къуалэбзу пшэрхэр мин бжыгъэкIэрэ щаукIащ Франджым, Испанием, Скандинавием, Исландием, нэгъуэщI щIыпIэхэми. Иджы абы и фэ къуа нэхъ мыхъуми диIэжарэт жызыIэхэр мащIэкъым.  
Китай мэкъумэшыщIэхэм къэралым бзу кърамынэжыну зэгуэр ягу иралъхьауэ щытащ, гъавэ куэдыIуэ Iисраф ящI жаIэри. Ауэ гъатхэр къэсри зэрыщыуар къагурыIуэжащ. Бзухэм зыхалъхьэ щыIэкъым цIыв-пэкIыхь цIыкIухэр яшхыну. А еIуящIэ жьгъейхэм щIымахуэр щIы щIагъым щрах, гъатхэр къызэрихьэу, мыIэрысей гулъхэр псэупIэ ящIри, я джэдыкIэхэр щагъэтIылъ, гулъ къэс 20-м нэс хуэзэу. Зэман докIри, ахэм цIыв балигъ къахохъукI. Бзууэ тIу фIэкIа хуейтэкъым жыг къэс, абы хищIа хьэпIацIэхэр зэщIакъуэну. Арати, бзухэр ежэу щызэтраукIа гъэм жыгхэм мыIэрысэ къапыкIакъым. Губгъуэхэми Iуэхур зыкIи щынэхъ щIагъуакъым: хьэпIацIэр мыбыи щыбэгъуат. Къуалэ цIыкIухэм лей ирахар мэкъумэшыщIэхэм я щхьэм къыщеуэжым, хамэ щIыпIэхэм бзу кърашын хуей хъуащ…

                 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТАБЫХЪУ Хьэзрит.
Поделиться: