Хьэпшып гъэщIэгъуэнхэр

Абхъазым и утым щызэхыхьэ щэбэт-тхьэмахуэ жармыкIэм иIэщ «тхыдэмрэ щэнхабзэмрэ я щIэин»-кIэ уеджэкIи ущымыуэну зы плIанэпэ гъэщIэгъуэн. Ар нэхъыбэу зи кIуапIэр «винтаж» хьэпшыпхэм дихьэххэрщ. Пэжыр жыпIэмэ, Урысейм и адрей къалэшхуэхэм хуэдэу, ди цIыхухэм абы мыхьэнэшхуэ ирату щытакъым. Ауэ иужьрей зэманым нэрылъагъуу щытыкIэм зехъуэж. Зэпэзэву къежьа сату щIыпIэхэм кIуэ пэтми заубгъу. Абы щызэхуос къэралым и блэкIам иригъу гур а зэманым щыIа хьэпшып цIыкIуфэкIухэмкIэ нэхъ мыхъуми зыгъэнщIыну хуейхэр. КIыхьу кIуэцIрыкI сатырхэм япэу узыIущIэр тхылъхэрщ: хамэ къэрал, урысей, къэбэрдей-балъкъэр классикхэм я IэдакъэщIэкIхэр, журналхэр, энциклопедиехэр, гъадэ къыщIэна сурэтыжьхэр - удихьэхыу узэплъын гъунэжщ. Тхылъхэм къабгъуроувэ хьэпшып, Iэмэпсымэ, хьэкъущыкъу хуэдэхэр. Ахэри щхьэж и лъэпкъ къызэрыдекIуэкIам хуэдэу зэхэхащ: зауэ лъэхъэнэм нэмыцэхэм къагъэна Iэрыгъадэ машинэ, шы-уанэ зэтелъ, лъэрыгъыпс, алэрыбгъу IэрыщIхэр, пасэ зэманым фарфорым елэжьу Урысейм ита фабрикэ цIэрыIуэхэм щащIа хьэкъущыкъухэр, уеблэмэ, дэнэ къуэладжэ къыдаха жыпIэну, Италием, Франджым къикIа гуэрхэри дагъыстэнхэмрэ азербайджанхэмрэ къыщытрахьи урохьэлIэ.

Псом нэхърэ нэхъ цIыху нэхъыбэ щызэхуэсыр мывэ зэмыфэгъухэмрэ цIуугъэнэхэмрэ я сатырырщ. Нефрит, малахит, мэзыш (янтарь) - псори, нэгъуэщI щIыпIэ щумыгъуэтыжынкIэ хъуну, мывэ къабзэщ.
 Мы жармыкIэ цIыкIум уфIэмыкIыу, зы мащIэкIэ нэхъ мыхъуми, къыпхуэхутэнущ псэуныгъэ и лъэныкъуэкIэ нобэ цIыхум я Iуэху зыIутри:
- КхъыIэ мы щыгъэр къэгъанэ - ущIегъуэжынкъым. Iейуэ сыхуэмыгузавэу щытамэ, сщэжынутэкъым, - къызбгъэдохьэ «интеллигент» теплъэ зиIэ зы урыс цIыхубз хэкIуэта. ИIыгъ щыгъэр Совет лъэхъэнэм зэрихьэпшып къудейм нэхъ хэмылъми, уигу къыщIимытхъыу, а жиIэми хущIыбгъуу епт хъунут. АрщхьэкIэ «лейр» сIихын идакъым…
 ЖармыкIэ щыхъукIэ, уигу къинэжын теплъэгъуэ цIыкIухэми уащрохьэлIэ; мо пасэрей хьэкъущыкъухэм екIупсу фалъэ цIыкIуитI яхигъэзагъэри тIысыжауэ зы нанэ лъагъугъуафIэ цIыкIу щысщ, хэт къэзгъэпцIэн жиIэ нэхъей, Iухьэхэм къахудоплъейри. Бзуушхуэ зи кум ищIыхьа а фалъэхэр абдеж пэгъунэгъу тыкуэным щыслъэгъуа къудейт. Хьэуэ, нанэ, ар «винтажкъым», - жысIэри сыпыгуфIыкIащ. Сыт пщIэн, жармыкIэм хьэгъэщагъэ тIэкIухэри и мыхьэмышхкъым…
Къэрал лъэлъэжам и хьэпшыпхэм ябгъэдэлъа фIагъыр къыдгурыIуэн щхьэкIэ Китайм и цIуугъэнэ мыфэмыцу дунейр зэрызэщIищтахэмрэ и зэхуэдитIыр пластикыу къыщIигъэкI абджхэкIхэмрэ ди нэкIэ тлъагъун хуейт. Ауэ куэд и уасэщ ди къэралым и заводхэмрэ фабрикэхэмрэ къыщIагъэкIыу щыта хьэпшыпыфIхэм ящыщ куэд апхуэдэ щIыпIэхэм ди цIыхум къызэрыщагъуэтыжыр.