ГъэщIэгъуэнщ
И жьэм IункIыбзэ иритыжащ
Тутыным зэрызыщIишэр къыгурымыIуэурэ цIыхум абы ефэныр хьэл хуохъури, и гъащIэ псокIэ абы къыщимыутIыпщыж, уеблэмэ и гъэр мэхъу. Апхуэдэ щапхъэхэм щхьэкIэ жыжьэ дыщIэкIуэни щыIэкъым - тутынафэ зэрымыс унагъуэ куэд бгъуэтыну къыщIэкIынукъым, абыхэм гъуэзым хаутIыпщэ Iугъуэм игъэтхьэусыхэри мащIэкъым.
Дунейм къэралу тетым яIэжщ тутыным теухуа хабзэхэр, щхьэж нэхъ зэрыфIэзахуэм тещIыхьауэ хэт ейр нэхъ ткIийщ, хэти нэхъ щабэу а Iуэхум бгъэдыхьащ. Ди къэралми унафэ куэд къыщащтащ абы хуэгъэзауэ - ар щэн-къэщэхунми зэхьэлIэнми я мардэхэр ягъэуващ. Ахэр зыхуэгъэзар, тутыным ефэхэми абы и Iугъуэм ирибауэ мыдрейхэми я узыншагъэм зэраныгъэу къыхуихьыр къэлъытауэ, псори пэIэщIэ щIынырщ.
Узыншагъэр хъумэнымкIэ дунейпсо зэгухьэныгъэм къита бжыгъэхэм къызэрагъэлъагъуэмкIэ, ЩIы хъурейм мы зэманым ирихьэлIэу щыпсэу цIыху мелардийм нэблагъэм ящыщу мелард нэхърэ мынэхъ мащIэр тутын йофэ. А хьэл мыгъуэр зыханыным Iэмалу къыхуагупсысами щIэи гъуни иIэкъым. Дохутырхэми, езы тутынафэхэми, псэукIэ узыншэм и телъхьэхэми Iэмал зэмылIэужьыгъуэхэр къыхалъхьэ, абыхэмкIэ цIыхухэм ядогуашэ, яхуэщхьэпэн мурадкIэ. Арами, псоми зэхуэдэу сэбэп яхуэхъу зы хэкIыпIи абы къыхуагъуэтакъым - щхьэж и къарукIэ, и ерыщагъкIэ абы зэрызыщагъэужыным яужь иту аращ.
ГъэщIэгъуэнщ Тыркум щыщ цIыхухъум абы къыхуигупсысар. Кьютахи къалэм щыпсэу Юсель Ибрэхьим илъэс тIощI хъуауэ махуэ къэс тутын пашкIитI иреф. Ар хыфIидзэжын папщIэ имыщIар укIуэдыж, ауэ пIалъэкIэ зэпигъэуми, тутыным пэмылъэщу абы зритыжын хуей хъууэрэ иджы къэсащ. Апхуэдэу щытми, Ибрэхьим иджыри яужь итщ узыфэ хуэхъуауэ къилъытэ а хьэлыр зэрызыхиныным. А Iуэхум ар нэхъри тегузэвыхь хъуащ и адэм и тхьэмбылхэр лышх узыфэм иубыду абы зэрилIыкIрэ.
НэгъуэщI Iэмал щимыгъуэтыжым, Юселым хэкIыпIэ гъэщIэгъуэн къигупсысащ – абы и щхьэр гъущIым къыхэщIыкIа хъарым ириубыдэжащ. Мотоциклым тесхэм ящхьэрыгъым къытрищIыкIыу иригъэгъэва а пыIэм бжэ цIыкIу хэлъщи, абы IункIыбзэ етащ, и Iухыр цIыхухъум и щхьэгъусэмрэ и пхъумрэ яIыгъыу. Ар щыIуахыр щагъэшхэнум, псы щрагъэфэнум дежщ. Адрей зэманым щIалэм и жьэм IункIыбзэ етащ. Илъэс куэд хъуауэ тутын ефэхэм ар зэуэ хыфIадзэжыну зэныкъуэкъужмэ, псантхуэ уз хахынкIэ хъуну къалъытэ щIэныгъэлIхэм, ауэ щIалэм игу ирилъхьащ и мурадыр зригъэхъулIэнуи, абы ерыщу яужь итщ.
Ибрэхьим занщIэу цIэрыIуэ щыхъуащ Интернетым. Иджы цIыхухэр яфIэгъэщIэгъуэну кIэлъоплъ абы и Iуэху зэрыхъунум. Юселым цIыхухэр хуотхэ, и щхьэм хуигъэувыжа къалэнхэм, къэпщытэныгъэ къызэрымыкIуэм лIыгъэ хэлъу пхыкIыну зэрагуапэр къыхэщу.
Нобэ
♦Азербайджаным и дипломатие къулыкъум и лэжьакIуэхэм я махуэщ
♦Аргентинэм и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1816 гъэм ар Испанием къыгуэкIащ.
♦Къэзахъстаным и налог IэнатIэм и махуэщ
♦1762 гъэм Урысейм и император Пётр Ещанэр традзри, къэрал унафэр абы и щхьэгъусэ Екатеринэ ЕтIуанэм IэщIалъхьащ.
♦1868 гъэм США-м и конституцэм халъхьа 14-нэ зэхъуэкIыныгъэм къару игъуэтащ. Абы ипкъ иткIэ Америкэм и цIыхуу къалъытэрт къэралым къыщалъхуа псори.
♦1877 гъэм Уимблдон (Инджылызым и къалащхьэ Лондон пэмыжыжьэ щIыпIэм) щекIуэкIащ теннисымкIэ япэ зэхьэзэхуэр.
♦1906 гъэм Урысейм и император Николай ЕтIуанэм унафэ къыдигъэкIащ япэ Къэрал думэр зэбгрыгъэкIыжыным теухуауэ.
♦1927 гъэм «Роман-газета»-м къыдэкIын щIидзащ.
♦1945 гъэм ВКП(б)-м и Налшык къалэ комитетым унафэ къищтащ Хэку зауэшхуэм ныкъуэдыкъуэ щыхъуахэм защIэгъэкъуэным теухуауэ.
♦1957 гъэм Менделеевым и таблицэм 102-нэ элементу хагъэхьащ нобелий зыфIащар.
♦1959 гъэм Налшык и Театр щхъуантIэм Пятницкэм и цIэр зезыхьэ къэрал академическэ хорым и концерт щекIуэкIащ.
♦1931 гъэм къалъхуащ АР-м и цIыхубэ усакIуэ, драматург, УФ-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Бэрэтэр Хьэмид.
♦1931 гъэм къалъхуащ Антарктидэр джыным хэлъхьэныгъэшхуэ хуэзыщIа совет географ цIэрыIуэ, СССР-м щIэныгъэхэмкIэ и академием хэта, Совет Союзым и Къэрал саугъэтыр зрата Капицэ Андрей.
♦1933 гъэм къалъхуащ совет актрисэ, уэрэджыIа-кIуэ, Урысейм и цIыхубэ артисткэ Кириенкэ Зинаидэ.
♦1933 гъэм къалъхуащ совет кинорежиссёр, УФ-м и цIыхубэ артист Климов Элем.
♦1932 гъэм къалъхуащ УФ-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Урысей Федерацэм и цIыхубэ артисткэ, «Ника» саугъэтыр зрата IэхъуэджакIуэ Лие.
♦1941 гъэм къалъхуащ шэрджэс еджагъэшхуэ, ботаник, жылагъуэ лэжьакIуэ Хьэкъун Барэсбий.
♦1942 гъэм къалъхуащ КъБР-м мэкъумэш хозяйствэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Беслъэней Чэмал.
♦1950 гъэм къалъхуащ Украинэм щыщ политик, а къэралым и еплIанэ президенту щыта (2010 - 2014 гъэхэм лэжьащ) Янукович Виктор.
♦1956 гъэм къалъхуащ США-м щыщ актёр, режиссёр, продюсер цIэрыIуэ, «Оскар» саугъэтыр тIэунейрэ, «Дыщэ глобусыр» плIэнейрэ зрата, нэгъуэщI дамыгъэ лъапIэ куэд зыхуагъэфэща Хэнкс Том.
♦1976 гъэм къалъхуащ Урысей актрисэ, уэрэджыIакIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Гусевэ Екатеринэ.
♦1978 гъэм къалъхуащ урысей актёр, режиссёр, Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм и цIыхубэ артист Дюжев Дмитрий.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 24 - 25-рэ, жэщым градус 17 - 19 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Гуэрэфыр гухэлъэфщи, фэрэкIыр гуимыкIыжщ.
