КъБР-м Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министерствэмрэ УФ-м IэщэкIэ ЗэщIэузэда и Къарухэм офицеру къыхэкIыжахэм я «Мегапир» зэгухьэныгъэм и Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэ къудамэмрэ зэгъусэу иджыблагъэ къызэрагъэпэщащ терроризмэрэ экстремизмэрэ къэмыгъэхъунымкIэ щIэблэр гъэсэным иIэ мыхьэнэр зыхуэдэм щытепсэлъыхьа стIол хъурейр. Абы кърагъэблэгъащ Совет Союзым и ЛIыхъужь, генерал-майор, Афганистаным щызэуа, ЛIыхъужьхэм я Урысей зэгухьэныгъэм хэт Солуянов Александр.
ЗэIущIэм кърихьэлIащ КъБР-м Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министрым и къуэдзэ Гергоков Джамболэт, УФ-м IэщэкIэ ЗэщIэузэда и Къарухэм офицеру къыхэкIыжахэм я «Мегапир» зэгухьэныгъэм и Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэ къудамэм и унафэщI Атаев Жашарбек, КъБР-м и Прокуратурэм Федеральнэ шынагъуэншагъэм, лъэпкъ Iуэхухэм, терроризмэмрэ экстремизмэмрэ япэщIэтыным теухуа законхэр зэрагъэзащIэм кIэлъыплъ и къудамэм и унафэщI Багъ Ингэ, республикэм и дин, жылагъуэ, щIалэгъуалэ зэгухьэныгъэхэм я лIыкIуэхэр, КъБКъУ-мрэ Абу-Хьэнифэ и цIэр зезыхьэ Кавказ Ищхъэрэ ислъам университетымрэ щеджэхэр.
Гергоков Джамболэт зэIущIэр къыщызэIуихым, къыхигъэщащ къаIэта Iуэхугъуэм, шэч хэмылъу, мыхьэнэшхуэ зэриIэр икIи иужьрей зэманым хабзэхъумэ IэнатIэхэр, къэрал унафэщIхэр, жылагъуэ лэжьакIуэхэр зэгъусэу зэрызэдэлэжьам и фIыгъэкIэ терроризмэмрэ экстремизмэмрэ япэщIэтыным ехьэлIауэ щытыкIэр нэрылъагъуу нэхъыфI зэрыхъуар.
- Зи гугъу тщIы Iуэхум теухуауэ къэралым нормативно-правовой дэфтэрхэр къыщащтащ, - жиIащ Гергоковым. - Ауэ щыхъукIи терроризмэм къыхуезыджэхэми я Iуэху бгъэдыхьэкIэхэр яхъуэж, щIалэгъуалэр зэрыдашэхын IэмалыщIэхэр къагупсыс. АбыкIэ социальнэ сетхэр жыджэру къагъэсэбэп. Мы зэманым ди щIалэгъуалэм ди нэIэ темыту хъунукъым, абыхэм я гупсысэр ямыгъэутхъуэн щхьэкIэ. КъищынэмыщIауэ, тхыдэм и пэжыпIэр щIахъумэну, ар яхъуэжыну зэрыхэтми ухегъаплъэ. Апхуэдэ щIыкIэкIэ зи акъыл зэфIэмыува ныбжьыщIэхэр зэрахуейуэ ягъэсэну ахэр и ужь йохьэ. Абыи дыпIэщIэтын хуейщ.
КъБР-м и Прокуратурэм и лIыкIуэ Багъ Ингэ жиIащ терроризмэмрэ экстремизмэмрэ ехьэлIа законхэр зэрагъэзащIэм кIэлъыплъыныр я IуэхущIапIэм и къалэн нэхъыщхьэхэм зэрыщыщыр. Къэпсэлъам къызэрыхигъэщамкIэ, щIалэгъуалэр нэхъыбэу щызэщIагъэуIуэр Интернетращ, абы къыхэкIыу зэхуэсым кърихьэлIа ныбжьыщIэхэр къыхуриджащ тхыгъэ гуэрхэм щеджэкIэ е видеоролик щеплъкIэ абы щыжыIар занщIэу я фIэщ ямыщIыну, егупсысыну.
ЩIэблэр хэкупсэу къэгъэхъуным мыхьэнэшхуэ зэриIэр къыхигъэщащ КъБР-м ис муслъымэнхэм я дин IуэхущIапIэм и унафэщIым и къуэдзэ Сыжажэ Алими. Абы жиIащ КъБР-м Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министерствэр я дэIэпыкъуэгъуу конференц зэрызэхашар икIи Iуэху бгъэдыхьэкIэ щхьэхуэхэр зэрызэхагъэувар. «А Iуэху бгъэдыхьэкIэм къыщагъэлъэгъуащ цIыхур зытетыпхъэ лъапIэныгъэхэр. Апхуэдэу, ислъам диным къызэрыхуриджэщи, дэтхэнэ муслъымэнри зыр адрейм гущIэгъу хэлъу бгъэдэтыпхъэщ, зыщыщ къэралым и хабзэхэм тетыпхъэщ, и хуитыныгъэри къалэнхэри зэхуэдэу къилъытапхъэщ, законым, нэгъуэщI дин зезыхьэхэм пщIэ хуищIыпхъэщ. Муслъымэным и диныр, и Хэкур, къэзыухъуреихь дунеймрэ псэущхьэхэмрэ ихъумэжын хуейщ. Дэтхэнэми жэуап ехь щIэблэр гъэса хъунымкIэ, унагъуэм сыт щыгъуи и щIэгъэкъуэну щытынымкIэ. Ахэращ я лъабжьэр дызэдэарэзыуэ дгъэбелджыла дэфтэрым», - жиIащ Сыжажэм.
- Терроризмэм пэщIэтынымкIэ IэмалыфIхэм ящыщу къызолъытэ Хэкур фIыуэ лъагъуным къикIыр тэмэму къагурыгъэIуэныр. ЦIыхухэр щыгъуазэу щытын хуейщ лей зыпылъ сыт хуэдэ Iуэхугъуэми кърикIуэр зэрышынагъуэм, я Iыхьлыхэр, я Хэкур яфIэкIуэдынкIэ зэрыхъунур. Мы Iуэхугъуэхэм Ислъам университетым ныбжьыщIэхэм дащыхутопсэлъыхь, - дыщIигъуащ Сыжажэм.
Налшык къалэм и щIалэгъуалэ зэгухьэныгъэм и унафэщI Сурковэ Екатеринэ тепсэлъыхьащ республикэм щылажьэ «Мирный контент» проектым. Волонтёрхэм «Помоги ближнему» я щIыналъэ зэгухьэныгъэм и унафэщIым и къуэдзэ Сыжажэ Хьэчим къытеувыIащ «Терроризмэр цIыхубэм дежкIэ шынагъуэщ» Iуэхум ипкъ иткIэ ирагъэкIуэкIа лэжьыгъэхэм.
Атаев Жашарбек жиIащ «Мегапир» зэгухьэныгъэм иригъэкIуэкI «Равнение на героя» проектым хыхьэу, Хэкум и хъумакIуэхэм я махуэм ирихьэлIэу Къэбэрдей-Балъкъэрым къызэрырагъэблэгъар Совет Союзым и ЛIыхъужь, парашюткIэ къелъэ зауэлIхэм я 350 полкым и унафэщI цIэрыIуэ Солуянов Александр. Абы къызэрыхигъэщамкIэ, лIыхъужьыр махуитIкIэ республикэм щыхьэщIащ, Налшык къалэм и курыт еджапIэ №20-м, Тэрч къалэм дэт кадет школым, Кыщпэк къуажэм и курыт школым къыщызэрагъэпэща Iуэхугъуэхэм ар зэрыхэтар, Прохладнэ къалэм Iуэхугъуэ щхьэхуэхэм тещIыхьауэ щылажьэ бригадэм хэт хъумакIуэхэм зэрыIуагъэщIар.
- Солуянов Александр икъукIэ гуапэу яIущIащ курыт еджапIэхэм щIэс цIыкIухэм икIи и гъащIэм щыщ Iыхьэ гъэщIэгъуэн куэдым ахэр щигъэгъуэзащ. Къыхэгъэщыпхъэщ кадет нэхъыфIу 12-м ЛIыхъужьхэм я Урысей зэгухьэныгъэм къыбгъэдэкI тхылъкIэ ар зэрахуэупсар. Иджыпсту щIалэгъуалэм я къэухьым тIэкIу дытелажьэмэ, кърикIуэр нэрылъагъу хъуну къызолъытэ, - жиIащ Атаевым. - «Равнение на героя» Iуэхур къызэрежьэрэ, илъэситхум къриубыдэу Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и хьэщIащ Совет Союзым и ЛIыхъужьу 17.
Солуянов Александр жиIащ Интернетым къыщызэIуах социальнэ сетхэм къаруушхуэ зэраIэр икIи ди зэманым ар къагъэсэбэпу цIыхухэм я гупсысэр зэрахуейм хуэдэу яунэтIыну щIэпхъаджащIэхэр зэрыхэтыр.
- Интернет кIуэцIым щекIуэкI къыхуеджэныгъэхэмрэ къызэщIэгъэстыныгъэхэмрэ зыхуэгъэзар зыщ - апхуэдэ IуэхугъуэхэмкIэ къэралыр зэтракъутэнырщ, - жиIащ хьэщIэм. - Къэралыгъуэр зыгъэкIуэдыфынур сыт? Ар и тхыдэр зэпхъуэкIынырщ, щIэблэм я гупсысэр нэгъуэщI щIыпIэкIэ бунэтIынырщ. ЖысIэнуращи, нобэ Интернетым и къарум шэч къытетхьэ хъунукъым. Сэ Къэбэрдей-Балъкъэрым мызэ-мытIэу сыщыIащ икIи сыт щыгъуи гу лъызотэ унагъуэм илъын хуей зэхущытыкIэхэм мыбдеж иджыри пщIэ зэрыщаIэр. Ахэр тхъумэнырщ ди къалэныр.
Къызэхуэсахэм лIыхъужьым упщIэ зыбжанэкIэ зыхуагъэзащ икIи къаIэта Iуэхугъуэм адэкIи я нэIэ зэрытрагъэтынур къыхагъэщащ.
