Дунейм щыхъыбархэр

Сабий къэс сом минищ хуэзэу

Урысей Федерацэм и Правительствэм унафэ къищтащ зи адэ-анэхэр лэжьапIэншэу къалъыта сабий къэс хуэзэу сом минищ фокIадэм мазэм иратыным теухуауэ.

А унафэр гъэзэщIэным трагъэкIуэдэну ахъшэр къэрал бюджетым къыхахынущ - абы сом меларди 8,5-рэ ихьыну къабжащ.
«Къэралым IэнатIэншэу къыщалъытауэ абы пэкIуэ дэIэпыкъуныгъэ зратхэу балигъ мыхъуа сабий зиIэхэм я ахъшэм фокIадэ мазэм яхущIыгъуным теухуа унафэм Iэ щIидзащ УФ-м и Правительствэм и УнафэщI Мишустин Михаил, - щыжеIэ къэралым и Правительствэм зэбгригъэха хъыбарегъащIэм. - Коронавирус узыфэ зэрыцIалэм зыщиубгъу мы лъэхъэнэм къэралым и цIыхухэм зэрызащIигъакъуэ Iэмалхэм языхэзщ ар».
ЗэрыхуагъэфащэмкIэ, зи гугъу ящI дэIэпыкъуныгъэр яIэрыхьэнущ цIыху мелуани 2,8-м хуэдизым.

Банк картэу къагъэсэбэпыр
нэхъ мащIэ мэхъу

2020 гъэм и етIуанэ мазищым Урысейм нэхъ мащIэ щыхъуащ хэхъуэ кърагъэщIыну я ахъшэр банкым зэрыхалъхьэ (депозит), щIыхуэ къызэрыIах (кредит) картэхэр къэзыгъэсэбэпхэм я бжыгъэр.

Илъэситху хъуауэ апхуэдэ щытыкIэ имыхуауэ, банкым Iуэхутхьэбзэхэр зыхуищIэхэм якIэрыхуащ цIыху мелуани 4,5-рэ. Апхуэдэ иужьрейуэ къыщыхъуар 2015 гъэрщ - урысейхэм яIыгъ картэхэм я бжыгъэр илъэсым и япэ мазищым къриубыдэу мелуаниплIкIэ нэхъ мащIэ хъуауэ щытащ абы щыгъуэ.
Абы и зэранкIэ къызэтеувыIащ пластикым къыхэщIыкIа картэхэр къыщIэгъэкIыным и Iуэхури: мы илъэсым и мэлыжьыхь – мэкъуауэгъуэ мазэхэм банкхэм къыдагъэкIар зэрыхъур мин 500 къудейщ. Ар икъукIэ мащIэу къалъытэ IэщIагъэлIхэм.
Картэхэр зыгъэлажьэхэм я бжыгъэр апхуэдизу мащIэ щIэхъуам и щхьэусыгъуэу финансистхэм къалъытэр коронавирусым дунейм псом и IэнатIэхэр, абы банкхэри яхэту, зэрызэхитхъуарщ, экономикэм мардэхэр зэрыхуигъэуварщ. Нэхъыщхьэу къалъытэри банкым щIыхуэ къызэрыIах картэхэр зэрат хабзэхэр зэрагъэткIиярщ.
Ари гурыIуэгъуэщ – къызэрыратыжынум шэч къытримыхьэмэщ хэти щIыхуэ зэритыфынур, шэсыпIэ зимыIэхэм ахъшэ иратыну зыри хуейкъым. А хабзэм тетщ сыт хуэдэ банкри.

Нобэ

Фадэ емыфэным и Урысейпсо махуэщ
Урысей Федерацэм IэщэкIэ ЗэщIэузэда и Къарухэм гъэсэныгъэ лэжьыгъэмкIэ я IэщIагъэлIхэм я махуэщ
Урысей МВД-м Iэпхъуэшапхъуэ IуэхухэмкIэ и къудамэхэм я махуэщ
США-м щагъэлъапIэ Хэкупсэм и махуэр
Аргентинэм щагъэлъапIэ егъэджакIуэм и махуэр

1812 гъэм Аляскэм япэу итIысхьащ урыс лъэпкъым щыщ гупхэр - Форт Росс зыфIаща щIыналъэр къэунэхуащ.
1882 гъэм Москва къыщызэIуахащ Урысейм щыяпэ уней театрыр.
1912 гъэм Москва къыщызэIуахащ «Бородино зауэзэрылIыр» панорамэр - а зэпэщIэтыныгъэ гуащIэр уи нэгу къыщIэзыгъэувэжыр. 1812 гъэм екIуэкIа Хэку зауэр илъэсищэ щрикъум ирихьэлIэу ар ирагъэщIащ сурэтыщI Рубо Франц.
1918 гъэм Урысейм и ЦIыхубэ комиссархэм я советым унафэ къищтащ къэралыр дуней псор зытет мардэхэм - бгъуагъ-кIыхьагъыр, хьэлъагъыр, н.къ. къызэралъытэ пщалъэхэм - зэрытехьэм теухуауэ.
1943 гъэм Къуэныкъуей Назир дзэ къалэн иIэу япэ дыдэу уэгум ихьащ икIи япэ нэмыцэ кхъухьлъатэр къриудыхащ, абы папщIи генерал Савицкэм япэ орденыр къритащ.
1961 гъэм къызэрагъэпэщащ Дыкъэзыухъуреихь щIыуэпсыр хъумэным и дунейпсо фондыр.
1973 гъэм Чилим Iэщэ къагъэсэбэпу щрагъэкIуэкIа зэхъуэкIыныгъэхэм яужькIэ властыр IэщIыхьащ дзэ хунтэм, генерал Пиночет Аугустэ зи пашэм.
2000 гъэм Осетие Ищхъэрэм и Правительствэм унафэ къищтащ Кавказым и къуршхэм ящыщ зым «Курск» фIэщыным теухуауэ. Баренцевэ тенджызым 2000 гъэм шыщхьэуIум и 12-м щыщIилъэфа псыщIагъырыкIуэ кхъухьым исахэм я фэеплъыр апхуэдэ щIыкIэкIэ гъэлъэпIэным щIэлъэIуар а бгым япэу дэкIа альпинистийрт.
2001 гъэм дунейм щынэхъ ин дыдэ теракт щалэжьащ США-м и Нью-Йорк къалэм. Дэтхэнэри къати 110-рэ хъууэ зэбгъурыту абы дэт унэшхуитIым, Дунейпсо Сату Центрым игъэлажьэм, щIэпхъаджащIэхэм зэрагъакIуэ кхъухьлъатитI еуащ. А гузэвэгъуэм цIыху минищым щIигъу хэкIуэдат.
2015 гъэм хьэлъэ къызэраIэт кран техуащ Сауд Хьэрыпым и Мэчэ къалэм дэт Аль-Хьэрэм мэжджытым. Абы щыгъуэ цIыхуи 107-рэ хэкIуэдат.
1862 гъэм къалъхуащ Америкэм щыщ тхакIуэ цIэрыIуэ, дунейпсо литературэм и классик О’ Генри.
1877 гъэм къалъхуащ совет къэрал лэжьакIуэ, ВЧК-м и къызэгъэпэщакIуэ Дзержинский Феликс.
1894 гъэм къалъхуащ совет кинорежиссёр, тхакIуэ, драматург, УФ-м и цIыхубэ артист Довженкэ Александр.
1900 гъэм къалъхуащ кхъухьлъатэхэр зэпкърызылъхьэ совет конструктор, генерал-майор Лавочкин Семён.
1929 гъэм къалъхуащ балетмейстер, КъБР-м и цIыхубэ артист, УФ-м щIыхь зиIэ и артист Дашу Хьэшыр.
1935 гъэм къалъхуащ кхъухьлъатэзехуэ-космонавт, авиацэм и генерал-полковник, Совет Союзым и ЛIыхъужь Титов Герман.
1937 гъэм къалъхуащ СССР-ми КъБР-ми я цIыхубэ артист, жылагъуэ лэжьакIуэу щыта Кобзон Иосиф.
1954 гъэм къалъхуащ КъБКъУ-м и ректор, техникэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, РАЕН-м и академик Алътуд Юрий.
1961 гъэм къалъхуащ урысей актёр, УФ-м и цIыхубэ артист Добронравов Фёдор.
1965 гъэм къалъхуащ Сирием щыщ къэрал къулыкъущIэ, 2000 гъэ лъандэрэ абы и президент Хафез ал-Асад Башар.
1970 гъэм къалъхуащ генерал-майор, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым и Следственнэ комитетым и лэжьакIуэ Хьэжмусэ Руслан.

Дунейм и щытыкIэнур

   «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 26 - 27-рэ, жэщым градус 16 - 17 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:

ПсэукIэмыщIэ уэкъулэ щIрейщ.

Зыгъэхьэзырар ДЖАТОКЪУЭ Марьянэщ.
Поделиться:

Читать также:

16.04.2024 - 11:18 Псалъэжьхэр
16.04.2024 - 07:08 НОБЭ
15.04.2024 - 12:19 НОБЭ
12.04.2024 - 07:38 Нобэ