Мы махуэхэм
Накъыгъэм и 23, щэбэт
♦Шылъэгум и дунейпсо махуэщ. А псэущхьэхэм я бжыгъэр дунейм мащIэ зэрыщыхъуар, ахэр хъумэным хуэгъэза Iуэхухэр икIэщIыпIэкIэ къызэгъэпэщын зэрыхуейр я тегъэщIапIэу, а махуэр США-м щагъэувауэ щытащ 2000 гъэм.
♦Азербайджаным щагъэлъапIэ экологиемрэ щIыуэпс хъугъуэфIыгъуэхэр хъумэнымкIэ IэнатIэм и лэжьакIуэхэм я махуэр
♦Таджикистаным и щIалэгъуалэм я махуэщ
♦1769 гъэм франджы инженер Куньо Николэ зы сыхьэтым километри 5 зыкIу япэ автомашинэр зэпкърилъхьауэ щытащ.
♦1879 гъэм урыс тхакIуэ цIэрыIуэ Тургенев Иван «Оксфорд университетым щIыхь зиIэ и доктор» цIэр къыфIащащ. Дуней псор къапщтэми, тхакIуэхэм ящыщу аращ а цIэр япэ дыдэу зыхуагъэфэщар.
♦1801 гъэм инджылыз инженер Тревитик Ричард бахъэкIэ зекIуэ автомобиль къигупсысащ. Абы зы сыхьэтым километр 14,5-рэ икIуфырт.
♦1904 гъэм Венэ (Австрие) къыщызэIуахащ алыдж-урым бэнэкIэмкIэ япэ дунейпсо чемпионатыр.
♦1949 гъэм ФРГ-м и Конституцэр (Закон нэхъыщхьэр) къащтащ. Апхуэдэ щIыкIэкIэ хэIущIыIу ящIащ Германие Федеративнэ республикэ къызэрыунэхуар.
♦1707 гъэм къалъхуащ Швецием щыщ щIэныгъэлI цIэрыIуэ, а къэралым щIэныгъэхэмкIэ и академием и япэ президенту щыта, къэкIыгъэхэр, псэущхьэхэр класс-классурэ япэу зэхэзыгъэщхьэхукIа Линней Карл.
♦1921 гъэм къалъхуащ совет кинорежиссёр цIэрыIуэ, СССР-м и цIыхубэ артист, Хэку зауэшхуэм хахуэу зэрыхэтам и дамыгъэ куэд зыхуагъэфэща Чухрай Григорий.
♦1951 гъэм къалъхуащ шахматист цIэрыIуэ, дуней псом и чемпион, СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, УФ-м и Къэрал Думэм и депутату щыта Карпов Анатолий.
♦1955 гъэм къалъхуащ адыгэ хьэрычэтыщIэ цIэрыIуэ, «Шиферник» ОАО-м (Краснодар) и генеральнэ директор Сагуэ Хьид.
♦1959 гъэм къалъхуащ урысей актрисэ, теленэтынхэр езыгъэкIуэкI, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Гузеевэ Ларисэ.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уфауэ щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градуси 9 - 10, жэщым градуси 8 - 9 щыхъунущ.
Накъыгъэм и 24, тхьэмахуэ
♦Славян тхыбзэмрэ щэнхабзэмрэ я махуэщ. УФ-м и мызакъуэу, ар щагъэлъапIэ славян лъэпкъхэр щыпсэу къэралхэми.
♦НэщIикIыж хьид махуэ лъапIэщ
♦Паркхэм я европэпсо махуэщ
♦Европэм щагъэлъапIэ зэгъунэгъухэм я махуэр
♦1844 гъэм телеграф IэмалкIэ япэ хъыбарыр зэбгригъэхащ США-м щыщ Морзе Сэмюэл. Вашингтон иригъэхри абы телеграммэ игъэхьат Балтимор къалэм.
♦1900 гъэм «Аврора» кхъухьыр Санкт-Петербург деж псым япэу щытехьащ. Абы метри 127-рэ и кIыхьагът, метр 16,8-рэ и бгъуагът. Крейсерыр псым щытраутIыпщхьэм кърихьэлIат Урысейм и пащтыхь Николай ЕтIуанэр.
♦1925 гъэм дунейм къытехьащ «Комсомольская правда» газетым и япэ номерыр.
♦1932 гъэм Ленинградрэ Москварэ яку дэлъ уэгу гъуэгуанэм техьащ пощтым и хьэлъэхэр зыгъэIэпхъуэ кхъухьлъатэхэр.
♦1956 гъэм Луганэ (Швейцарие) япэу щызэхэтащ уэрэджыIакIуэхэм я «Евровидение» дунейпсо зэпеуэр.
♦2003 гъэм Москва и Утыку Плъыжьым япэ дыдэу концерт щитащ «Биттлз» гуп цIэрыIуэм хэта Маккартни Пол. Абы и творчествэм дихьэххэм ящыщу цIыху мин 25-м нэблагъэ игъэгуфIащ а пщыхьэщхьэм. Концертым еплъахэм яхэтащ УФ-м и Президент Путин Владимири.
♦2008 гъэм Урысейр щытекIуащ уэрэджыIакIуэхэм я «Евровидение» дунейпсо зэпеуэу Сербием и къалащхьэ Белград щекIуэкIам. Ди къэралым и тхыдэм апхуэдэ къызэрыщыхъуар а зэрщ, ар зыхузэфIэкIари ди лъахэгъу, КъБР-м и цIыхубэ артист Билан Димэщ.
♦1819 гъэм къалъхуащ Инджылызым и пащтыхь гуащэу (1837 - 1901 гъэхэм) щыта Викторие.
♦1905 гъэм къалъхуащ урыс тхакIуэшхуэ, Нобель, Ленин саугъэтхэм я лауреат, СССР-м и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща, Социалист Лэжьыгъэм тIэунейрэ и ЛIыхъужь Шолохов Михаил.
♦1918 гъэм къалъхуащ Совет Союзым и ЛIыхъужь Иуан Хьэсэн.
♦1926 гъэм къалъхуащ Тыркум щыпсэу адыгэхэм ящыщ спортсмен, 1948 гъэм екIуэкIа Олимп Джэгухэм бэнэкIэ хуитымкIэ чемпион щыхъуа Бильге Газанфер.
♦1940 гъэм къалъхуащ шэрджэс усакIуэ, тхакIуэ Анзор Мухьэмэд.
♦1940 гъэм къалъхуащ урыс усакIуэ, Нобель и саугъэтыр зрата Бродский Иосиф.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уфауэ щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 13 - 14, жэщым градуси 10 - 11 щыхъунущ.
Накъыгъэм и 25, блыщхьэ
♦ЯфIэкIуэда сабийхэм я дунейпсо махуэщ
♦УФ-м щагъэлъапIэ Филологым и махуэр
♦Африкэм и махуэщ. Африкэ зэкъуэтыныгъэм и зэгухьэныгъэр къыщызэрагъэпэща махуэщ (I963 гъэм).
♦Иордание Хьэшимит Пащтыхьыгъуэм и лъэпкъ махуэшхуэщ – и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1946 гъэм къэралыр къыщIэкIащ Инджылызым и унафэм.
♦НэгъуэщIхэм я унафэм щIэт щIыналъэхэм щыпсэу лъэпкъхэм я зэкъуэтыныгъэм и махуэщ
♦Инджылызым щагъэлъапIэ гъатхэм и махуэр
♦США-м щыщ зауэлIхэу зи къалэн зыгъэзащIэу хэкIуэдахэм я фэеплъ махуэщ
♦1705 гъэм Пётр Езанэм унафэ къыдигъэкIащ Москва и уэрамхэр мывэкIэ къищIыкIыным теухуауэ.
♦1957 гъэм къызэIуахащ а зэманым СССР-м щынэхъ ин дыдэу щыта «Украина» хьэщIэщыр.
♦1987 гъэм «Сыбыр» мылкъутэ атом кхъухьыр Полюс Ищхъэрэм нэсащ.
♦1893 гъэм къалъхуащ Югославием и унафэщIу илъэс 35-кIэ щыта Иосип Броз Титэ.
♦1908 гъэм къалъхуащ адыгэхэм я тхыдэр зыджа осетин щIэныгъэлI, тхыдэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор Гарданов Батрэз.
♦1922 гъэм къалъхуащ юстицэмкIэ къэрал чэнджэщэгъу, жылагъуэ лэжьакIуэ Ансокъуэ Мухьэрбий.
♦1923 гъэм къалъхуащ Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь, КъБАССР-м щIыхь зиIэ и егъэджакIуэ Къамбий Мухьэб.
♦1931 гъэм къалъхуащ совет космонавт, Совет Союзым тIэунейрэ и ЛIыхъужь Гречкэ Георгий.
♦1932 гъэм къалъхуащ Къэрэшей-Шэрджэсым и цIыхубэ усакIуэ Тут Михаил.
♦1940 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, журналист, КъБР-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Тхьэмокъуэ Барэсбий.
♦1941 гъэм къалъхуащ Молдавием и президенту щыта Воронин Владимир.
♦1941 гъэм къалъхуащ урысей актёр цIэрыIуэ Даль Олег.
♦1942 гъэм къалъхуащ актёр цIэрыIуэ, РСФСР-м и цIыхубэ артист, СССР-м и Къэрал саугъэтыр тIэунейрэ зыхуагъэфэща Калягин Александр.
♦1950 гъэм къалъхуащ парт, къэрал лэжьакIуэ, республикэм и Парламентым и УнафэщIым и къуэдзэу щыта, КъБР-м и Къэрал чэнджэщэгъу, УФ-м щIыхь зиIэ и ухуакIуэ Бозий Натбий.
♦1952 гъэм къалъхуащ техникэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, Урысейм транспортымкIэ и академием и действительнэ член ЗекIуэрей Аслъэн.
♦1971 гъэм къалъхуащ урысей уэрэджыIакIуэ, актрисэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Орбакайте Кристинэ.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 15 - 17, жэщым градус 11 - 12 щыхъунущ.
Накъыгъэм и 26, гъубж
♦Химикым и дунейпсо махуэщ
♦Урысей хьэрычэтыщIэм и махуэщ
♦Тыркумэным щагъэлъапIэ я алэрыбгъум и махуэр
♦Куржым и лъэпкъ махуэшхуэ нэхъыщхьэщ – щхьэхуитыныгъэм и махуэщ
♦Польшэм щагъэлъапIэ Анэм и махуэр
♦Украинэм и къалащхьэ Киев и махуэщ
♦1896 гъэм Урысейм и пащтыхь тажыр щхьэратIэгъащ Николай ЕтIуанэм – иужьрей урысей императорым.
♦1918 гъэм Кавказ ЩIыб Федерацэр зэхэкIащ Куржы, Армение, Азербайджан республикэ щхьэхуитхэу.
♦1928 гъэм ФИФА-м и зэIущIэм унафэ къыщащтащ илъэсиплI къэс зэ футболымкIэ дунейпсо зэпеуэ егъэкIуэкIыным теухуауэ.
♦1938 гъэм ягъэтIылъащ автомобиль зыщI «Фольсваген» концерн цIэрыIуэм и лъабжьэр.
♦1942 гъэм Iэ традзащ совет-инджылыз дзэ зэгурыIуэныгъэм.
♦1945 гъэм СССР-м унафэ къыщащтащ и промышленностыр мамыр псэукIэм зэрытраухуэжыну щIыкIэр щыубзыхуауэ.
♦1947 гъэм цIыхум и хьэкумыр къэралым укIкIэ щащIэну зэрыхуимытым теухуа унафэ СССР-м къыщащтащ. 1950 гъэм а унафэр якъутэжауэ щытащ.
♦1991 гъэм Гамсахурдие Звиад Куржы Республикэм и япэ президенту хахащ.
♦1995 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал мэкъумэш академиер (КъБКъМА-р) къызэIуахащ. Иджы ар Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал мэкъумэш университетщ.
♦1904 гъэм къалъхуащ археолог, тхыдэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, Лениным и цIэр зезыхьэу щыта саугъэтым и лауреат, КъБАССР-м щIэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Крупнов Евгений.
♦1928 гъэм къалъхуащ филологие щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор Щэрдан Iэбу.
♦1969 гъэм къалъхуащ урысей уэрэджыIакIуэ,УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Варум Анжеликэ (и цIэ дыдэр Мариещ).
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 20 – 22-рэ, жэщым градус 13 - 14 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Дыгъужьыр щызеуалэм мэлым зыщагъэпсэхуркъым.