Махуэгъэпс

ЩIыуэпсым и щытыкIэм тегузэфыхьхэр зэзышалIэ Iуэхугъуэщ мыбы теухуа махуэхэр къызэрагупсысари зэрызэдагъэлъэпIэри. ООН-м и Ассамблее нэхъыщхьэм 1993 гъэм мазаем и 22-м иригъэкIуэкIа зэхыхьэм гъатхэпэм и 22-р Псым и дунейпсо махуэу щагъэуващ. 
ТкIуаткIуэ телъыджэм и «хьэл-щэн» гъэщIэгъуэныщэхэм щIэныгъэлIхэри цIыху къызэрыгуэкIхэри куэд щIауэ топсэлъыхь. Зызыужь-зызыхъуэжу мы дунейм тет псоми я дежкIэ псыр псэхэлъхьэжу зэрыщытым тщыщ дэтхэнэри дыщыгъуазэщ. АрщхьэкIэ, а къэщIыгъэ телъыджэм хуэфащэ гулъытэ хуэтщIыфу пIэрэ? 

«ЩIым и махуэ» зыфIаща Iуэхухэр къэрал нэхъыбэм щрагъэкIуэкIыр гъатхэпэм и 20 - 21-хэращ. Гъэ екIуэкIым елъытауэ, а махуитIым язым дыгъэм и нэхури жэщым и кIыфIри я кIыхьагъкIэ зэхуэдэ мэхъу. 2024 гъэм а Iуэхугъуэр зытехуэр гъатхэпэм и 20-рщ. Гу зэрылъатауи, а махуэ бжыгъэм къриубыдэу щIыуэпсым и щытыкIэм хэпщIыкIыу зехъуэж. Астрономие щIэныгъэм зэрыжиIэуи, абдежырщ гъатхэм ипэжыпIэкIэ щыщIидзауэ къэтлъытэ хъунур.

Гъатхэпэм   и 21, махуэку

♦Лъэпкъ зэхэгъэж зэращIым ебэныным и дунейпсо махуэщ

♦Усыгъэм и дунейпсо махуэщ

♦Гуащэ зыщIым и дунейпсо махуэщ

♦Даун узыфэр зыпкърытхэм я дунейпсо махуэщ

♦Мэзхэм я дунейпсо махуэщ

♦Гуащэ театрым и дунейпсо махуэщ

♦Гъэрэ щIырэ щызэхэкI махуэщ

♦1918 гъэм Къэбэрдеймрэ Балъкъэрымрэ совет властыр щагъэуващ.

Гъатхэпэм и 20, бэрэжьей

ЩIым и дунейпсо махуэщ
Насыпым и дунейпсо махуэщ
Астрологием и дунейпсо махуэщ
Социальнэ лэжьыгъэм и дунейпсо махуэщ
Лы мышхыным и дунейпсо махуэщ
1944 гъэм Докшукинэ спирт заводым, зэрагъэпэщыжа нэужь, лажьэу щIидзэжащ.
1992 гъэм «Урысей Федерацэм и ЛIыхъужь» цIэмрэ «Дыщэ Вагъуэ» медалымрэ ягъэуващ.
1910 гъэм къалъхуащ «ЩIыхь» орденым и нагъыщищри зыхуагъэфэща Мусэ Менлы.

Гъатхэпэм и 18, блыщхьэ

1913 гъэм Налшык къыщызэIуахащ округым и лъэпкъхэм я I съездыр.
1930 гъэм къалъхуащ филологие щIэныгъэхэмкIэ доктор, КъШКъУ-м и профессору щыта, КъБР-м, КъШР-м, АР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ, ЩIДАА-м и академик, «Хэкум и пащхьэм щиIэ фIыщIэхэм папщIэ» орденым и 4-нэ, 3-нэ нагъыщэхэр зыхуагъэфэща Хъупсырокъуэ Хъызыр.
1932 гъэм къалъхуащ КъБР-м и цIыхубэ тхакIуэ ШэджыхьэщIэ Хьэмыщэ.

Гъатхэпэм и 15, мэрем

♦ЩэхуакIуэхэм я хуитыныгъэр хъумэным и дунейпсо махуэщ

♦Социальнэ лэжьыгъэ егъэкIуэкIыным и дунейпсо махуэщ

♦1917 гъэм ПIалъэкIэ щыIэ Правительствэм и орган Тэрч къыщызэрагъэпэщащ.

♦1880 гъэм къалъхуащ адыгэхэм я цIыхубэ лIыхъужь Къылыш СулътIан-Джэрий.

♦1913 гъэм къалъхуащ адыгей драматург, актрисэ Натхъуэ Долэтхъан.

Гъатхэпэм и 14, махуэку

♦1853 гъэм адыгэбзэкIэ къыдэкIащ Берсей Умар и «Адыгэ псалъалъэр».

♦1995 гъэм Налшык экономико-правовой лицей къыщызэIуахащ.

♦1913 гъэм къалъхуащ абхъаз тхакIуэ, Куржымрэ Абхъазымрэ гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ Гулиа Георгий.

♦1937 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, литературэдж, критик, КъБР-м щэнхабзмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къэрмокъуэ Хьэмид.